Στην χρονιά με την μεγαλύτερη παραγωγή σε λάδι εντός των ορίων του Δήμου Ανωγείων αναδεικνύεται η φετινή, καθώς αναμένεται να ξεπεράσει οριακά τους 200 τόνους συνολικά, νούμερο που αποτελεί και ιστορικό ρεκόρ για το χωριό! Μιλώντας μόνο για τους Ανωγειανούς και τα ελαιόδεντρα που έχουν εντός των ορίων των Ανωγείων και όχι σε άλλες περιοχές όπως για παράδειγμα στο Ηράκλειο, τότε εύκολα καταλαβαίνουμε ότι για τους παραγωγούς η φετινή βεντέμα υπήρξε ευεργετική και μια σημαντική οικονομική ανάσα για πολλά νοικοκυριά. Η φετινή χρονιά είναι ακόμα καλύτερη, σύμφωνα με παλιότερους αγρότες με τους οποίους συνομιλήσαμε, ακόμα και από το 2000 όταν και η παραγωγή είχε φτάσει τότε στους 170 τόνους.

Παράλληλα με την ποσότητα, ονομαστή είναι και η ποιότητα του Ανωγειανού λαδιού, με το σύνολο του να είναι στις 2,2 μέχρι και 2,5 γραμμές, ενώ οι αναλύσεις από το Χημείο του Κράτους αναφέρουν ως πόρισμα ένα πολύ ειδικό άρωμα που έχει το Ανωγειανό λάδι, το οποίο δεν μπορούν να προσδιορίσουν από που προέρχεται. Πιθανότερο πάντως είναι το άρωμα αυτό να οφείλεται στο υψηλό υψόμετρο που έχουν τα Ανώγεια.

Μετά την κακοκαιρία των τελευταίων ημερών, αναμένονται καλύτερες ημέρες μέχρι τις αρχές Φεβρουαρίου, έτσι θα δοθεί η ευκαιρία στους αγρότες να ολοκληρώνουν τη συγκομιδή, καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις περίπου ένα 25% δεν έχει συλλεχθεί ακόμα. Οι καιρικές συνθήκες στα Ανώγεια είναι και ο σημαντικότερος ανασταλτικός παράγοντας που όλα αυτά τα χρόνια οι Ανωγειανοί μέσω του Αγροτικού Συνεταιρισμού τους δεν προχωρούν στο βήμα παραπάνω, για την τυποποίηση του λαδιού. Όταν δεν υπάρχει μια σταθερή παραγωγή αυτό δεν μπορεί να συμβεί, καθώς στα Ανώγεια υπάρχουν αρκετές χρονιές που λόγω χαμηλών θερμοκρασιών και χιονιού η παραγωγή λαδιού υποχωρεί σε δραματικά χαμηλά επίπεδα. Έτσι το λάδι κάθε χρονιάς μέσω του Συνεταιρισμού πωλείται σε εμπόρους χωρίς τυποποίηση του ονόματος Ανώγεια, αλλά αρκετές είναι και οι ποσότητες που αγοράζουν  κάθε χρόνο Ανωγειανοί που ζουν μακριά από τον τόπο και κυρίως στην Αθήνα.

Στυλοβάτης για τους παραγωγούς και ένα από τα πιο υγιή κύτταρα της τοπικής κοινωνίας είναι ο Αγροτικός Συνεταιρισμός, ένας από τους μόλις πέντε βιώσιμους Συνεταιρισμούς που λειτουργούν σε ολόκληρη την Κρήτη. Με έτος ίδρυσης το 1962, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ανωγείων συμβάλλει εδώ και 55 χρόνια στην οικονομία των Ανωγείων και προσφέρει τις υπηρεσίες του σε πολλούς τομείς. Κατά την τελευταία δεκαετία ο Συνεταιρισμός εξοπλίστηκε με τα πιο σύγχρονα μηχανήματα, ενώ με απόφαση του συμβουλίου του αυτά δεν δουλεύουν ποτέ στο 100% των δυνατοτήτων τους. Με λίγα λόγια δεν δουλεύουν στο “φουλ” και δεν “ζορίζουν” το λάδι όπως αναφέρουν οι αγρότες, μια απόφαση που εξασφαλίζει ακόμη καλύτερη ποιότητα στο λάδι που βγαίνει!

Για περίπου 3 μήνες ο Αγροτικός Συνεταιρισμός είναι ανοιχτός και αναμένεται να παραμείνει μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου. Μέχρι και σήμερα μόνο στον Αγροτικό Συνεταιρισμό έχουμε 120 τόνους λαδιού με την παραγωγή να συνεχίζεται καθημερινά. Δέκα Ανωγειανοί δουλεύουν καθημερινά εκεί και για τέσσερις μήνες δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για να εξυπηρετήσουν άμεσα τον παραγωγό. Ψυχή του Συνεταιρισμού είναι ο πρόεδρος του από το 2010 π.Ανδρέας Κεφαλογιάννης, όπως και οι άξιοι συνεργάτες του Νίκος Δακανάλης (Τρούμας) και Μάρκος Μέμμος. Μιλώντας με τον π.Ανδρέα για τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Ανωγείων ο ίδιος τονίζει τα εξής:

“Όλοι μας κοιτάζουμε το συμφέρον του Συνεταιρισμού μας και πως θα τον κρατήσουμε στα ίδια υψηλά επίπεδα και τα επόμενα χρόνια. Δεν είναι τυχαίο ότι συγκαταλέγεται στους πέντε βιώσιμους Συνεταιρισμούς της Κρήτης. Ευχαριστούμε τους Ανωγειανούς που τον στηρίζουν σε δύσκολες εποχές και τον έχουν πάντα ψηλά. Όλοι για τέσσερις μήνες δίνουμε και την ψυχή μας εδώ για να έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε.” ολοκληρώνει.

Κλείνοντας αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Αγροτικός Συνεταιρισμός, χωρίς να έχει υποχρέωση, συμβάλλει οικονομικά κατά το 50% στους ψεκασμούς που γίνονται μέχρι τον Σεπτέμβριο κατά  της  δακοκτονίας πληρώνοντας εργάτες που τους πραγματοποιούν. Έτσι τις τελευταίες δεκαετίες στα Ανώγεια δεν υπάρχει και δεν έχει καταγγελθεί κανένα πρόβλημα με τον δάκο. Παράλληλα κάθε χρόνο   σημαντικές ποσότητες σε λάδι προσφέρονται δωρεάν σε ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες αλλά και σε υπηρεσίες, όπως ο Παιδικός Σταθμός, η Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου και άλλες, προσφέροντας έτσι σημαντικά εφόδια στην τοπική κοινωνία. Λάδι προσφέρεται και στην Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας όπου φιλοξενούνται ασυνόδευτοι ανήλικοι κάθε χρόνο. Αξίζει λοιπόν να τον στηρίξουμε όλοι!

Eρευνα: Γιώργης Μπαγκέρης