Σε μια σημαντική εκδήλωση που έλαβε χώρα στα Ανώγεια πριν λίγες ημέρες, ο Δήμος Ανωγείων και το Εθνικό Ίδρυμα “Ελευθέριος Κ.Βενιζέλος” τίμησαν τα 80 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου Έλληνα εθνάρχη. Πλήθος κόσμου βρέθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων της τράπεζας Πειραιώς, όπου μεταξύ άλλων προβλήθηκε η ταινία του Βασίλη Μάρου “Η Ελλάδα του Ελ.Βενιζέλου”, ενώ έγινε και η αναγγελία προκήρυξης διαγωνισμού για την συγγραφή της βιογραφίας του Βασιλείου Σκουλά, του Ανωγειανού που υπήρξε στενότατος συνεργάτης του μεγάλου πολιτικού! Ο πρόεδρος του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Κρήτης Μιχάλης Αεράκης και ο λογοτέχνης Βαγγέλης Κακατσάκης απήγγειλαν ποιήματα σπουδαίων Ελλήνων ποιητών με αναφορές στον Ελευθέριο Βενιζέλο, ενώ ομιλίες πραγματοποίησαν ο πρόεδρος του Ιδρύματος Νικόλαος Παπαδάκης και ο Δήμαρχος Ανωγείων Μανόλης Καλλέργης. Στην ομιλία του ο κ.Καλλέργης ανέφερε τα εξής:

Καλώς ήρθατε στην εκδήλωση την οποία συνδιοργανώνει ο Δήμος Ανωγείων και το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών ΄΄Ελευθέριος Βενιζέλος’’ , με αφορμή τη συμπλήρωση των 80 χρόνων από τον θάνατο του.

Ήταν πιστεύω ευτυχής η συγκυρία, όταν στις 3 Ιουνίου στις εκδηλώσεις μνήμης για τη μαρτυρική Κάντανο, συναντηθήκαμε με τον κ. Παπαδάκη , Γενικό Διευθυντή του Ιδρύματος. Καρπός αυτής της συνάντησης είναι η οργάνωση και η πραγματοποίηση της σημερινής εκδήλωσης. Βέβαια και πέρυσι είχα τη χαρά να παραβρεθώ στα εγκαίνια της ανακαινισμένης πλέον οικείας του Βενιζέλου στην Χαλέπα Χανίων, στην εκδήλωση όπου βραβεύτηκε από το Ίδρυμα ο Διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕΚ και χωριανός μας κ. Αεράκης Μιχάλης.

Είμαι βέβαιος ότι η συνεργασία μας θα συνεχιστεί και στο μέλλον αφού οι δεσμοί που συνδέουν στο παρελθόν το Μεγάλο Πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο με τον τόπο μας είναι ισχυροί και ιστορικοί.

Ξέρουμε τους μύθους και τις ιστορίες που υπήρξαν, πολύ πριν την ενασχόληση του Ελευθερίου Βενιζέλου με την πολιτική, όταν για πρώτη φορά ήρθε στα Ανώγεια σε μια βάφτιση και κάποιοι προέβλεψαν σύμφωνα πάντα και με την ιστορία ότι αυτός ο άνθρωπος θα ήταν ο πολιτικός και ο επαναστάτης που θα φέρει την πολυπόθητη Ένωση της Κρήτης με τη μητέρα Ελλάδα.

Γνωρίζουμε επίσης τους δεσμούς φιλίας και συνεργασίας του με τον Βασίλειο Σκουλά που κράτησε από την νεανική τους ηλικία έως την ώρα του αιώνιου χωρισμού.

Γνωστή σε όλους είναι αναμφισβήτητα και η λατρεία που έδειχνε στο πρόσωπο του η πλειοψηφία των Ανωγειανών εκείνη την ιστορική εποχή.

Νιώθουμε την υποχρέωση να ευχαριστήσουμε το Ίδρυμα για τη διάθεση του να προχωρήσει στην συγγραφή της βιογραφίας του επί χρόνια συνεργάτη του Ελευθερίου Βενιζέλου, του αείμνηστου Βασιλείου Σκουλά, ο οποίος διετέλεσε Βουλευτής και Υπουργός της Κρητικής Πολιτείας.

Είμαστε στη διάθεση του Ιδρύματος να βοηθήσουμε σε αυτό το εγχείρημα με όσα στοιχεία διαθέτουμε, όπως το βιβλίο που κυκλοφόρησε το 1982 για το Βασίλειο Σκουλά, ο Μιχάλης Σκουλάς από τις εκδόσεις ΄΄Δωρικός’’.

Αλλά και την γενικότερη, συνεργασία, ίσως και με την αξιοποίηση της ζωγραφικής και των γλυπτών του λαϊκού μας ζωγράφου Αλκιβιάδη Σκουλά ή Γρυλιού, ο οποίος ως γνωστό ζωγράφισε τον Ελευθεριο Βενιζέλο σε πολλά έργα του που μπορεί κάποιος να δει στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης που υπάρχει στο χωριό μας και το οποίο με πολύ μεράκι ψηφιοποίησε και την ευχαριστούμε γι ‘ αυτό η καλλιτέχνης κα. Μαρία Χουλάκη.

Κυρίες και κύριοι

Η μελέτη και ανάδειξη της ιστορίας του τόπου μας αποτελει προτεραιότητα για το Δήμο μας. Η περίοδος της επανάστασης του Θερίσσου και του Μακεδονικού Ηπειρωτικού Αγώνα είναι μια περίοδος που πιστεύουμε θα φωτιστεί περισσότερο και με την την ερευνητική εργασία για τη ζωή και το έργο του Β Σκουλά και ευελπιστούμε να βγουν στην επιφάνεια αρκετά καινούρια στοιχεία για τη δράση και τη συμμετοχή των Ανωγειανών σε αυτές τις επαναστάσεις…” ολοκλήρωσε.

Ισόβαθμοι στην 1^η θέση, μετά τα αποτελέσματα του 6^ου γύρου βρίσκονται οι Γιάννης Μαρής και Γιάννης Χαιρέτης, ενώ έχουν ήδη αναμετρηθεί μεταξύ τους με το αποτέλεσμα να είναι ισοπαλία. Έτσι αν στον τελευταίο γύρο φέρουν νικηφόρο αποτέλεσμα και οι δύο, ο τίτλος θα κριθεί στο 2^ο (ή στο 3^ο) κριτήριο άρσης ισοβαθμίας.

Στον 6^ο γύρο, ο Γιάννης Μαρής αντιμετώπιζε με τα λευκά τον Μανώλη Νταγιαντά και με νίκη θα είχε ξεκάθαρο βαθμολογικό πλεονέκτημα. Όμως τα μαύρα ισοφάρισαν γρήγορα και η παρτίδα δεν ξέφυγε από την ισότητα μέχρι το τέλος. Την ίδια ώρα ο Γιάννης Χαιρέτης κέρδιζε το πλεονεκτικό φινάλε που έβγαλε μετά από μια ενδιαφέρουσα μάχη με τον Δημήτρη Νταγιαντά και «έπιανε» τον Γιάννη Μαρή στην κορυφή.

Μάχη θα δοθεί και για την 3^η θέση και το χάλκινο μετάλλιο καθώς αυτή τη στιγμή σε αυτή τη θέση ισοβαθμούν στους 4 βαθμούς τρεις σκακιστές (Νταγιαντάς Μανόλης, Μέμος Γιάννης και Καλλέργης Γιώργης) ενώ με 3,5 βαθμούς, έτοιμοι να επωφεληθούν ακολουθούν οι Χαιρέτης, Γιώργος, Νταγιαντάς Γιώργης και Νταγιαντάς Δημήτρης. Κάποιοι από τους 6 αυτούς σκακιστές, με συνδυασμό αποτελεσμάτων μπορούν να βρεθούν και στην 2^η θέση. Τα σενάρια λοιπόν είναι πάρα πολλά και τίποτε δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα του 6^ου γύρου έχουν ως εξής:

Μαρής Γιάννης – Νταγιαντάς Μανόλης ½ – ½ Σύστημα Λονδίνου

Πολύ ενδιαφέρουσα στρατηγική (και όχι μόνο) μάχη. Τα μαύρα ισοφάρισαν γρήγορα, απελευθέρωσαν το παιχνίδι τους με την διάσπαση …ε5 την κατάλληλη στιγμή και η ισότητα (από την οποία δεν ξέφυγε η παρτίδα) πήρε αρνητικό πρόσημο. Το φινάλε ήταν ισόπαλο και παίχθηκε με αρκετή ακρίβεια και από τους δύο παίχτες, οπότε η ισοπαλία ήταν η πλέον φυσιολογική κατάληξη.

Νταγιαντάς Δημήτρης – Χαιρέτης Γιάννης 0 – 1 Μοντέρνο Μπενόνι

Και οι δύο σκακιστές έπαιξαν ριψοκίνδυνα το άνοιγμα και θα μπορούσαν – ο ένας ή ο άλλος – να έχουν βγάλει πλεονέκτημα. Τελικά στις αψιμαχίες του μέσου, τα μαύρα πήραν πιόνι το οποίο και κατάφεραν να εκμεταλλευτούν στο φινάλε κερδίζοντας την παρτίδα.

Μέμου Βαγγελιώ – Μέμος Γιάννης 0 – 1 Σικελική Νάιντορφ / Αγγλική Επίθεση

Η παρτίδα κρίθηκε σε ένα τακτικό λάθος των λευκών που εκμεταλλεύτηκαν  τα μαύρα.

Χαιρέτης Γιώργος – Νταγιαντάς Γιώργης ½ – ½ Ιταλική Παρτίδα

Τα μαύρα θυσίασαν υλικό για επίθεση, μια θυσία που δεν ήταν ξεκάθαρη εξ αρχής. Τελικά η επιθετική δραστηριότητα που απέκτησαν τους επέτρεψε να κρατήσουν την ισοπαλία, παρά το λιγότερο υλικό.

Φασουλάς Μανόλης – Καλλέργης Γιώργης 0 – 1 Κλειστή Σικελική

Η παρτίδα είχε αρκετές διακυμάνσεις καθώς και οι δύο σκακιστές είχαν τις ευκαιρίες τους. Τελικά τα μαύρα ήταν αυτά που εκμεταλλεύτηκαν περισσότερο αυτές τις ευκαιρίες και κέρδισαν την παρτίδα.

Κονιός Χάρης – Σαλούστρου Δέσποινα ½ – ½ Ιταλική Παρτίδα

Ωραία παρτίδα, ενδιαφέρουσα μάχη, η οποία έληξε τελικά ισόπαλη.

Σαλούστρος Κώστας – Μανουρά Μαρία 0 – 1 Ιταλική Παρτίδα

Τα μαύρα σταθερά και υπομονετικά έχτισαν μια ισχυρή θέση και πέτυχαν μια πολύ σημαντική νίκη.

Μιρζάκ Βαλέρια – Κονιός Γιώργος 1 – 0 Ιταλική Παρτίδα

Τα λευκά έφτιαξαν ισχυρή θέση, τα μαύρα προσπάθησαν να βρουν αντιπαιχνίδι, όμως η θέση των λευκών δεν είχε αδυναμίες και τελικά ολοκλήρωσαν την παρτίδα με συνδυαστικό παιχνίδι που απέφερε κέρδος υλικού και την νίκη.

Σφυρή Ολυμπία – Κακαζιάννη Τζούλια 0 – 1 Ισπανική Παρτίδα, Άμυνα Στάινιτς

Πολύ ενδιαφέρουσα παρτίδα η οποία εξελίχθηκε σε στρατηγική μάχη, τα κρίσιμα σημεία της οποίας χειρίστηκαν καλύτερα τα μαύρα και κέρδισαν.

Ο 7^ος και τελευταίος γύρος του πρωταθλήματος, θα διεξαχθεί την Κυριακή 6 Νοεμβρίου στις 17:00. Είναι ο γύρος που θα κρίνει οριστικά τα πάντα. Θα ακολουθήσει η τελετή λήξης και οι απονομές στις 22:00. Ο τελευταίος γύρος περιλαμβάνει τις εξής συναντήσεις:

Καλλέργης Γιώργης – Μαρής Γιάννης

Χαιρέτης Γιάννης – Μέμος Γιάννης

Νταγιαντάς Μανόλης – Χαιρέτης Γιώργος

Νταγιαντάς Γιώργης – Νταγιαντάς Δημήτρης

Σαλούστρου Δέσποινα – Μέμου Βαγγελιώ

Μανουρά Μαρία – Μιρζάκ Βαλέρια

Κακαζιάνη Τζούλια – Φασουλάς Μανόλης

Κονιός Γιώργος – Κονιός Χάρης

Σφυρή Ολυμπία – Σαλούστρος Κώστας

Η βαθμολογία μετά τον 6^ο γύρο έχει ως εξής:

1. Μαρής Γιάννης           5

-.    Χαιρέτης Γιάννης        5

3. Νταγιαντάς Μανόλης   4

-. Μέμος Γιάννης              4

-. Καλλέργης Γιώργης       4

6. Χαιρέτης Γιώργος          3,5

-. Νταγιαντάς Γιώργης      3,5

-. Νταγιαντάς Δημήτρης   3,5

9. Σαλούστρου Δέσποινα  3

-. Μέμου Βαγγελιώ           3

-. Μανουρά Μαρία           3

-.Μιρζάκ Βαλέρια              3

13.Φασουλάς Μανόλης   2,5

-.Κονιός Χάρης                  2,5

15. Κακαζιάνη Τζούλια     2
16. Σαλούστρος Κώστας   1,5
17. Σφυρή Ολυμπία          1

-. Κονιός Γιώργος              1

Περισσότερα στην επίσημη ιστοσελίδα του Σκακιστικού Ομίλου Ανωγείων: www.anogiachess.com

“Έφυγε” από τη ζωή σε ηλικία 85 ετων η Ανδρονίκη Μανουρά τ Ψαροσταύρο.
Η νεκρώσιμος ακολουθία θα ψαλεί την  Κυριακή 30 Οκτωμβρίου 12μμ στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου.

Η ΑνωΓη εκφράζει θερμά συλλυπητήρια στους οικείους της

Στις 30 Ιουλίου έφυγε από κοντά μας η Νίκη Βασ.Μανουρά ή Κούντενα. Την ερχόμενη Κυριακή 30 Οκτωβρίου στις 8 π.μ θα τελεστεί στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου στο Μετόχι τρίμηνο μνημόσυνο για την ανάπαυση της ψυχής της. Η οικογένεια της “Κούντενας” έστειλε στην “Α” το παρακάτω κείμενο αποχαιρετισμού προς τον άνθρωπο τους. Αναλυτικά:

“Μάνα, δύσκολη μέρα η σημερινή, με το μισεμό σου κλείνει ένας κύκλος, ο στενός οικογενειακός μας κύκλος. Φεύγεις και πας να συναντήσεις το Μπαμπά, τη Ρηνιώ μας, τα αδέρφια σου, τους γονείς σου, τα πεθερικά σου, το κουνιάδο σου, τη φίλη σου τη Μαίρη κ.α και εμείς τα παιδιά σου και τα εγγόνια σου μένουμε εδώ για να αποδείξουμε ότι μπορούμε να είμαστε άξιοι συνεχιστές όλων αυτών που μας έμαθες με τις διδαχές σου και τα πρέπει σου.

Κουρασμένη μου Μάνα, πολύ νωρίς στα 46 σου χρόνια, ύστερα από τον πρόωρο χαμό του μπαμπά, πήρες το τιμόνι του σπιτιού στα χέρια σου. Μαυροφορεμένη με το μαντήλι στο χλωμό πρόσωπο σου έπιασες δουλειά στον Αρόλιθο για να ζήσουμε και να μη μας λείψει τίποτα. Το απόγευμα έκανες το καφενείο για να μην κλείσει όπως έλεγες. Μας μεγάλωσες με πολύ αγάπη, αξιοπρέπεια και ταπεινότητα. Υπερπροστατευτική μου Μάνα, δεν μας έλειψε τίποτα, ακόμα και τον χαμό του μπαμπά τον περάσαμε ήσυχα, γιατί ήσουν εσύ εκεί που μας μάζευες και που έτρεχες να καλύψεις τα κενά του μισεμού του.

Λυπημένη μου Μάνα, με το πέρασμα των χρόνων είδες αρκετές χαρές, πάντρεψες με αξιόλογους ανθρώπους τα τρία από τα τέσσερα παιδιά σου, είδες εννέα εγγόνια, άκουσες το όνομα σου τρεις φορές καθώς και του μπαμπά, όμως για σένα λόγω του χαρακτήρα σου πάντα στην ψυχή σου επικρατούσε μια θλίψη, ένα πένθος, που δε σε άφηνε να χαρείς και να γελάσεις με την καρδιά σου.

Αγχωμένη μου Μάνα, τώρα που όλα έδειχναν ότι και εσύ θα ξεκουραζόσουν και θα απολάμβανες τους κόπους σου, ήρθε η αρρώστια. Μια αρρώστια που δεν ήθελες ούτε να την ακούς , που πάντα τη φοβόσουν και την ξόρκιζες γιατί “σε κάψε” όπως έλεγες. Κι όμως ξανάρθε αγαπημένη μου Μάνα, να σε πονέσει, να σε κουράσει, να σε δοκιμάσει και να σε φθείρει.Πέρασε λοιπόν ένας χρόνος από το άκουσμα εκείνου του γιατρού στον “Ευαγγελισμό” στην Αθήνα που έλεγε “δύσκολη κατάσταση”, “δεν υπάρχει ζωή”, να παρακαλάτε “το τέλος να είναι σύντομο”..

Όλα τα περάσαμε Μάνα μαζί, ενωμένοι όλα τα αδέρφια να σου κρατάμε το χέρι και να σου δίνουμε κουράγιο και δύναμη, γιατί δεν ήθελες να πεθάνεις, “δεν κάνω εγώ μακριά από τα παιδιά μου” έλεγες. Να ‘ρθει ο Νίκος μου, γιατί τα λέει καλά με τους γιατρούς, του έχω εμπιστοσύνη και δεν φοβάμαι. Εκεί, κάθε μέρα Μάνα, ο Άρης και η Ρίτα, δίνοντας σου χαρά, αγάπη και φροντίδα συνέχεια. Ο μικρός ο Δημήτρης, πέντε μήνες δίπλα σου μέρα νύχτα, αγκαλιά κάθε μέρα, να ρωτά τους γιατρούς προσπαθώντας από κάποια κουβέντα τους να πιαστεί και να ξορκίσει αυτό που ερχόταν, το τέλος. Ένα τέλος ήσυχο, χωρίς φόβο, στην αγκαλιά των αγαπημένων σου.

Σε ευχαριστούμε Μάνα, για όλα όσα μας πρόσφερες, θα ζεις πάντα στην καρδιά και στο μυαλό μας. Γιατί σ’αγαπάμε και οι άνθρωποι που αγαπάμε δεν πεθαίνουν ποτέ. Να κοιμηθείς ήσυχη στην αγκαλιά του Κούντη και να του διηγηθείς όλα τα καλά που πέρασες εσύ μαζί μας και αυτός έχασε με τον πρόωρο θάνατο του. Καλό ταξίδι αγαπημένη μας Μάνα..

Η οικογένεια της εκλιπούσας Νίκης Μανουρά, ευχαριστεί θερμά την αιματολόγο κα Ξυλούρη Ειρήνη, όλους τους γιατρούς και τους νοσηλευτές της αιματολογικής κλινικής του ΠΑΓΝΗ για την φροντίδα που της παρείχαν κατά το μακρύ διάστημα της ασθένειας της, καθώς και το Κέντρο Υγείας Ανωγείων. Ευχαριστούμε επίσης θερμά, όλους τους φίλους και γνωστούς που χωρίς να κουραστούν έδωσαν αίμα, προκειμένου να καλυφθούν οι ατελείωτες ανάγκες για μετάγγιση. Τέλος ευχαριστούμε όλους όσοι κατέθεσαν ή χρηματικά ποσά σε διάφορες υπηρεσίες.

-Η οικογένεια της προσέφερε 100 ευρώ για τις ανάγκες του Εργαστηρίου Γνώσης του Αγίου Γεωργίου Ανωγείων.

-Στην Ανωγή η οικογένεια του Βασίλη Εμμ.Σμπώκου (Λουκάς) εισέφερε το ποσό των 50 ευρώ.

Σε διάφορες άλλες υπηρεσίες και φορείς του τόπου χρηματικά ποσά στην μνήμη της Κούντενας κατέθεσαν οι κάτωθι:

-Η οικογένεια του Αριστείδη Χαιρέτη-Μαρίας Πασπαράκη το ποσό των 100 ευρώ

-Η οικογένεια του Εμμανουήλ Ι.Πασπαράκη το ποσό των 50 ευρώ.

-H οικογένεια του Κωνσταντίνου Αναστ.Χαιρέτη το ποσό των 50 ευρώ.

-Η οικογένεια του Γεωργίου Χαρ.Νταγιαντά το ποσό των 50 ευρώ.

-Η οικογένεια του Μανώλη και Βιργινίας Σκουλά το ποσό των 50 ευρώ.

Όσο καιρό στη μαύρη γης κείτεσαι υποφέρω,
κι όσο κι αν θέλω δεν μπορώ οπίσω να σε φέρω.

Δεν το πιστεύω πως χτυπά πένθιμα η καμπάνα,
για σένα υπερήφανη και στοργική μου Μάνα.

Μα φαίνεται είν’ αληθινό, φεύγεις από κοντά μας,
μα όχι ποτέ απ’ τη σκέψη μας κι ούτε κι απ’ τη καρδιά μας.

Μας άφησες κληρονομιά την περηφάνεια σου,
και καθαρό τον δρόμο σου σ’ εγγόνια και παιδιά σου.

Καλό στερνό ταξίδι σου κι η μνήμη σου αιώνια,
κι άμε να βρεις το ταίρι σου που σου ‘χει λείψει χρόνια.

Πάντα θα ζεις στη σκέψη μας, Μάνα και στην καρδιά μας,
σα να μην έφυγες ποτέ, σα να ‘σαι ανάμεσα μας.

Τα παιδιά σου και τα εγγόνια σου

Φωτογραφίες:Μανόλης Σαμόλης

Πλήθος κόσμου κατέκλυσε σήμερα την πλατεία Αρμί, για να τιμήσει τους ήρωες του έπους του 1940 και να παρακολουθήσει στη συνέχεια την παρέλαση των μαθητών στον κεντρικό δρόμο των Ανωγείων. Παρουσία της δημοτικής αρχής και των φορέων του τόπου, τελέστηκε αρχικά δοξολογία στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννη, ενώ στο μνημείο του Ανωγειανού αντάρτη έγινε κατάθεση στεφάνων. Οι μαθητές του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου χειροκροτήθηκαν θερμά κατά την διάρκεια της παρέλασης.Το ιστορικό της ημέρας ανέλυσε σε ομιλία του στο Αρμί ο καθηγητής Φυσικής του Λυκείου κ.Νικόλαος Περδικάκης. Αναλυτικά ολόκληρη η ομιλία του αναφέρει τα εξής:
“Υπάρχουν στις ιστορίες των λαών κάποιες χρονολογίες που προβάλλουν ως σεβαστά ορόσημα στο πέρασμα των χρόνων και είναι σταθμοί για τη μετέπειτα εξέλιξη και πορεία τους. Τέτοια για μας είναι η ημέρα που οι βουνοπλαγιές και τα φαράγγια της Χώρας αντιλάλησαν από τις τουφεκιές της Ελληνικής Ελευθερίας. Αυτή η μέρα που αποτέλεσε απαρχή για μια νέα περίοδο εθνικής ζωής: 28η Οκτωβρίου 1940.76 χρόνια τώρα , γιορτάζουμε αυτή τη μέρα , τιμούμε όσους έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά της πατρίδας και θαυμάζουμε τη δύναμη και το σθένος αυτών, που τόλμησαν ν’ αντιτάξουν το θρυλικό ΟΧΙ , λέξη μικρή,που λίγοι όμως έχουν το θάρρος να την προφέρουν σε στιγμές όπως εκείνη.Κι εμείς προσπαθούμε κάθε χρόνο αυτή τη μέρα, με τα φτωχά και χιλιοειπωμένα λόγια μας, να μιλήσουμε για τη σημασία της σημαντικότερης μέρας της νεότερης ιστορίας μας. Τι να πούμε λοιπόν. Να αραδιάσουμε ονόματα και χρονολογίες, ν’αναφέρουμε βουνά και τοποθεσίες ή να ζητήσουμε τη βοήθεια των αριθμών; Τόσοι εμείς, τόσοι οι εχθροί μας, τόσα τα δικά τους κανόνια , τόσα τα δικά μας . Μα το ΄40 δεν είναι μονάχα αριθμοί, ίσα ίσα. Αν κάτι εξευτελίστηκε,καταφρονέθηκε και περιγελάστηκε τότε πιο πολύ, είναι οι αριθμοί και η λογική τους.Δεν ήταν οι αριθμοί που ξεσήκωσαν το λαό μας, που σύντριψαν τη φωτιά και το ατσάλι, κάτι άλλο ήταν. Ήταν αυτό που λέμε ψυχή. Αυτό που κάποτε έγραψε ο ποιητής ότι : «η μεγαλοσύνη στα έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα αλλά με της καρδιάς το πύρωμα και το αίμα».Η σημερινή επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 δεν είναι μόνο μια υπέροχη ελληνική στιγμή, αλλά ημέρα με παγκόσμια ακτινοβολία και πανανθρώπινη απήχηση. Σε μια στιγμή που οι λαοί της Ευρώπης κι ανάμεσά τους κάποιοι ισχυροί παραδίνονταν πανικόβλητοι ως βορά στο χιτλερικό θηρίο, η μικρή Ελλάδα είχε την τόλμη να υψώσει το ανάστημά της και να προτάξει τα στήθη της. Και με τη σθεναρή τους αντίσταση οι Έλληνες δίδαξαν στον κόσμο πως δεν αξίζουν τίποτα τα σύνεργα του αφανισμού, μπρος στο μεγάλο όπλο που λέγεται Ψυχή.Έτσι η Ελλάδα εμψύχωσε την αποθαρρυμένη ως τότε Ευρώπη και με το λαμπρό παράδειγμα της και με το αίμα των παιδιών της, άλλαξε τις τύχες του πολέμου και την πορεία της ιστορίας. Το σχέδιο να πατήσουν την Ελλάδα είχαν από καιρό καταστρώσει οι σύγχρονοι καίσαρες–δικτάτορες της Ιταλίας. Οι ώρες εκείνες ήταν κρίσιμες για ολόκληρη την Ευρώπη. Ο φασισμός προχωρούσε ακάθεκτος. Η ανεξαρτησία των λαών, η εδαφική ακεραιότητα των κρατών, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ατομική και εθνική ελευθερία, δεν αναγνωρίζονταν πια ως αναφαίρετα δικαιώματα. Οι φασιστικές στρατιές πλημμύρισαν την Ευρώπη. Κράτη, Στρατοί, σαρώνονταν! Οι νεκροί χιλιάδες! Παντού φρίκη και απόγνωση!Τότε ακριβώς έλαμψε στον ελληνικό ορίζοντα το ελπιδοφόρο φως! Ο ελληνικός λαός, πιστός στις παραδόσεις του έθνους αρνήθηκε να δεχτεί την υποδούλωση. Βροντοφώναξε ΟΧΙ. Και ηχούν στις πόλεις οι σειρήνες και οι καμπάνες στα χωριά.«Νυν υπέρ πάντων, ο αγών».Κι έτσι κερδήθηκε η μάχη της Πίνδου, η πρώτη αληθινή μάχη της Ευρώπης. Οι Έλληνες παλεύουν με ηρωισμό και δημιουργούν αυτό που όλοι οι λαοί αποκάλεσαν θαύμα: «Το έπος της Αλβανίας». Όλοι οι ελεύθεροι λαοί της γης χαιρετίζουν χαρμόσυνα το απίστευτο γεγονός. Μέσα στην αποπνικτική σύγχυση των ιδανικών, μέσα στην ηττοπάθεια και το φόβο που είχαν κυριεύσει τις ψυχές των ηγετών και λαών, έβλεπαν όλοι να ξεπηδά το θαύμα που οφείλεται σε αυτό που διακρίνει τους Έλληνες και δεν είναι άλλο από το χρέος, το καθήκον , το αίσθημα τιμής .Από την εκτυφλωτική λάμψη του έπους των ηπειρώτικων βουνών, ο λαός μας, πέρασε στο πυκνό σκοτάδι της κατοχής. Πείνασε, μάτωσε, αλλά δεν γονάτισε. Οι Έλληνες οργάνωσαν στις πόλεις και στα χωριά την αντίσταση, άντεξαν τους διωγμούς, τα βασανιστήρια, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τις φυλακές, τις εκτελέσεις. Τα βουνά μας πλημμύρισαν από τους αγωνιστές της Λευτεριάς. Έτσι γράφτηκε το έπος της εθνικής αντίστασης στα βουνά και στις πολιτείες της πατρικής γης.Ένα έπος που απαίτησε ακόμα βαρύτερες θυσίες. Oι Έλληνες του ’40, παραμερίζοντας τις μέριμνες τους, τα μικροσυμφέροντά τους, τους φόβους τους, καταδύθηκαν όσο γίνεται βαθύτερα στην ιστορία τους, στις παραδόσεις τους, συναισθάνθηκαν ότι είναι λαός με ρίζες, λαός που τον διακρίνει η φιλοπατρία, η αγάπη στην Ελευθερία, η στοργή στην οικογένεια, η αξιοπρέπεια και το φιλότιμο. Αναβαπτίσθηκαν οι Έλληνες την κρίσιμη ώρα του κινδύνου και είπαν:“μέσα μας τρέχει ηρώων αίμα, είμαστε απόγονοι ηρώων και μαρτύρων”…Τέτοιες πράξεις ηρωισμού, αυταπάρνησης, αδιαφορίας για την προσωπική ζωή και προτάξεως του καλού της πατρίδος και των αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας, έχει πολλές να παρουσιάσει το έθνος μας!Ας αναρωτηθούμε όμως, ποια θα ήταν σήμερα η ανταπόκρισή μας σ’ ένα παρόμοιο κάλεσμα όπως αυτό του ’40 ;Θα ήμασταν έτοιμοι να στερηθούμε τις ανέσεις μας, την ευδαιμονία μας,τον καταναλωτισμό μας, τον ατομισμό μας και να αγωνιστούμε για τις αξίες μας ; Είναι πολλοί ίσως εκείνοι που θα αμφέβαλλαν γι’ αυτό!!Και βεβαίως, ίσως η πατρίδα μας να μην βρεθεί ξανά στην ίδια ακριβώς θέση που βρέθηκε το ’40. Με τους τότε εισβολείς, μας συνδέει σήμερα συμμαχία, στρατιωτική και πολιτική. Υπάρχουν όμως άλλοι κίνδυνοι, που είναι πιο ύπουλοι και γι’ αυτό ίσως πιο επικίνδυνοι. Είναι οι κίνδυνοι που προκύπτουν από την παγκοσμιοποίηση και την οικονομική κρίση. Κίνδυνοι που έχουν να κάνουν όχι τόσο με την εδαφική, όσο με την εθνική ακεραιότητα. Είναι ο κίνδυνος να χάσουμε την ταυτότητά μας ως έθνος,να αφομοιωθούμε πολιτισμικά, να πάψουμε να λειτουργούμε ως πρόσωπα με αυτοσυνειδησία, με γνώση της ιστορίας μας, με γνώση τωνπαραδόσεων και του πολιτισμού μας. Και ποια είναι αυτά τα στοιχεία που συνιστούν την ταυτότητά μας ; Είναι η συνεπής προσήλωσή μας στα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ιδανικά ριζωμένα μέσα μας για περισσότερα από 2,5 χιλιάδες χρόνια.Με τα στοιχεία αυτά οφείλει η Παιδεία μας να γαλουχήσει τις νέες γενιές,όχι για να τους οδηγήσει σε μια στείρα παρελθοντολαγνεία, αλλά για να τους διδάξει ότι οι άλλοι θα τους σέβονται και θα τους υπολογίζουν, όταν δεν απεμπολούν την ιστορία τους και τις παραδόσεις τους, όταν δεν δέχονται να ομογενοποιηθούν και διατηρούν ατόφια την κληρονομιά των προγόνων τους…Κι αν λοιπόν υπάρχει ένα δίδαγμα από την Εποποιία του 1940 είναι αυτό:”οι λαοί δεν πεθαίνουν όταν έχουν όραμα και ιδανικά! “Αν πρέπει κάτι να μείνει σε όλους εμάς, αν πρέπει κάτι να προτείνουμε στα παιδιά μας, είναι τούτο: ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ! Να μάθουμε να αντιστεκόμαστε στην τυφλή εξουσία και δύναμη, στο άδικο, στην ευκολία του βολέματος, και στους κάθε λογής συμβιβασμούς που μας επιβάλλουν οι περιστασιακά δυνατοί.Στην παγκοσμιοποίηση που κοιτάει να ισοπεδώσει τα πάντα, που θέλει να μην υπάρχει στους νέους εθνική συνείδηση.Αντίσταση λοιπόν στην κάθε είδους σκλαβιά!Να πούμε όχι σε κάθε ηθική κατάπτωση και κρίση αξιών, να δημιουργήσουμε μια κοινωνία συνοχής και ευημερίας και να ατενίσουμε με αισιοδοξία το μέλλον ως απόγονοι ηρώων, που θα συνεχίσουν να μας κάνουν υπερήφανους για τους νικηφόρους αγώνες τους και μας καλούν πάντα να μιμηθούμε το παράδειγμά τους, να δείξουμε ως Έλληνες εθνική ενότητα και ομοψυχία. Η δημοκρατία, η αλληλεγγύη, η φιλοπατρία, ο σεβασμός στην παράδοση ας αναδειχτούν σε θεμελιακές αξίες της κοινωνίας μας.Ας ευχηθούμε οι Έλληνες εκείνης της γενιάς να βρουν μιμητές ενθουσιώδεις στις ημέρες μας ώστε, η οικονομική, εμπορική και τεχνολογική παγκοσμιοποίηση, να μην οδηγήσει σε πολιτισμική ισοπέδωση, σε αλλοτρίωση της εθνικής μας ταυτότητας, αλλά σε οικουμενικότητα, σε κοινωνική πρόοδο, πολιτική αυτοσυνειδησία και εθνική ακεραιότητα!!

Το παρακάτω ποίημα του Βασίλη Σμπώκου (Λουκάς του Ατζαρομάνωλα), με τίτλο “Ιστορικές μνήμες”, αφιερωμένο σε όλους τους Έλληνες που γιορτάζουν την μεγάλη εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου του 1940!

Εβδομηνταέξι φύγανε χρόνια που ιστορία,
εγράψανε οι Έλληνες για την Ελευθερία.
Με μια ψυχή και μια φωνή ΟΧΙ βροντοφωνάξαν,
αμαχητί δε πέφτουμε και τα τουφέκια αρπάξαν.
“Αέρα” εφωνάζανε κι οι Ιταλοί γροικούσαν
και τσ’ Αλβανίας τα βουνά για να σωθούν γλακούσαν.

Ο Μουσολίνι ως είδενε πως χάνανε ζητήσαν,
βοήθεια απ’ τσι Γερμανούς, φίλοι τους καθώς ήσαν.
Όλοι μαζί επέσανε απάνω στην Ελλάδα
και σβήσανε προσωρινά τση λευτεριάς τη δάδα.
Μα ένα κερί επόμεινε ακόμη αναμμένο
κι ήταν τση Κρήτης το νησί το χιλιοδοξασμένο.

Ο Χίτλερ τότε έπεψε το πιο καλό στρατό του
κι εθάργενε μονημερίς πως θα γενεί δικό του.
Μιαν εβδομάδα έστεκε η Κρήτη αντρειωμένη,
κι όλος ο κόσμος έλεγε πως νταγιαντάς καημένη.
Ως ενικήσαν οι Γερμανοί αντίποινα αρχινήσαν
και να αφανίσουν το νησί συθέμελο θελήσαν.

Κάντανο, Βιάννο κάψανε κι ύστερα τα Ανώγεια
κι απ’ άκρη σ’ άκρη στο νησί εγρίκας μοιρολόγια.
Όλοι τότε μονιάσανε, αντάρτικο εκάμαν
κι οι Γερμανοί σιγά σιγά αρχίσανε κι εχάναν.
Τέσσερα χρόνια κατοχής οι Έλληνες βαστάξαν
και τα δεσμά απ’ τη σκλαβιά ‘πο πάνω τους πετάξαν.

Επρόβαλε η λευτεριά μπαρουτοκαπνισμένη
απ’ των Ελλήνων τα ιερά τα κόκαλα βγαλμένη.