ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟ ΚΑΡΦΙ

Στα πίσω χρόνια, οι λογοτιμίτες ήταν εκείνοι που έδιναν στην Ελλάδα τη δύναμη να ξαναβρίσκει την περπατησιά της κάθε φορά που έβγαινε από πολέμους, εμφυλίους, χούντες, ξενιτιές και κρίσεις. Άνθρωποι ακέραιοι, παραμέριζαν με το λόγο τους τις σφραγίδες και τα χαρτιά και κρατούσαν το τιμόνι της κοινωνίας με χέρι σταθερό και μέτωπο χαρακωμένο από τη δουλειά αλλά αστραφτερό σαν ήλιο.

Θα ήταν αφοριστικό να έγραφε κανείς ότι ελάχιστοι από αυτούς απέμειναν σήμερα, αλλά φέρνοντας στο μυαλό του τον Κώστα Ξυλούρη καταλαβαίνει αμέσως ότι δεν πρέπει να είναι και τόσοι πολλοί.

«Δεν θέλω ανθρώπου το κακό, μα εις το δίκιο απάνω και με τον ίδιο το θεό, αν χρειαστεί τα βάνω» είναι το πρώτο που διαβάζεις μπαίνοντας στο γραφείο του στην Κεντρική Αγορά Αθηνών, στο Ρέντη. Πόρτα με την επιγραφή «Πρόεδρος» δεν υπάρχει. Ή, καλύτερα, αυτή που υπάρχει έχει μια ξύλινη κόχη στη βάση για να μην κλείνει ποτέ.

Η ιστορία με τον Σκανδαλίδη

«Κάποτε πήγα σε ένα από τα υπουργεία που είχε αναλάβει ο Σκανδαλίδης και περνώντας από τις γραμματείς του άνοιξα και μπήκα μέσα.  “Ρε Κώστα, πώς έρχεσαι έτσι;” με ρώτησε. «Συγγνώμη, ρε φίλε, αλλά δεν ήξερα ότι το γραφείο ήταν του πατέρα σου” απάντησα. Εκεί κόλλησε και μετά άρχισε να γελάει. Όσα χρόνια υπηρετώ τον τόπο μου και την πολιτεία, τα πάντα θα είναι ανοιχτά σε όλο τον κόσμο».

Μπορεί να μην ξέρει τον αιρετικό Μπαρούχ Σπινόζα, που έγραφε στην «Ηθική» του ότι «ο άνθρωπος που τον διευθύνει το λογικό είναι πιο ελεύθερος στην πολιτεία όπου ζει σύμφωνα με τον κοινό νόμο, παρά στη μοναξιά όπου δεν υπακούει παρά μόνο τον εαυτό του».

Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να τερμάτισε στο τέλμα του εξουσιαστικού σοσιαλισμού και των δωσίλογων, όμως ο λογοτιμίτης Κρητικός από τα Κάτω Μούλια και με την ανωγειανή καταγωγή έχει «το δικό του ΠΑΣΟΚ», εκείνο που κράτησε μέσα του από το 1974 και ποτέ δεν αποχωρίστηκε. «Χέρια που δεν αρπάξανε ξένο ψωμί να φάνε, αυτά κρατούνε την τιμή όσο βαριά και να ’ναι» γράφει σε ένα δεύτερο κάδρο.

Η Παγκρήτιος

Παραδίπλα η Παγκρήτιος! Την εικοσαετία 1980-2000 ήταν ευκολότερο να γίνεις πρωθυπουργός, υπουργός ή έστω βουλευτής στην Αθήνα, παρά πρόεδρος της Παγκρητίου Ενώσεως, που μετρά έξι δεκαετίες ζωής και αποτελεί –χωρίς υπερβολή– ένα από τα ισχυρότερα συλλογικά σωματεία παγκοσμίως. Ο Μητσοτάκης έδινε ομηρικές μάχες για τον έλεγχό της, το ίδιο και ο Ανδρέας. Το 1999 ο Μητσοτάκης έβαλε απέναντι στο ΠΑΣΟΚ τον καθηγητή Μπαντουβά, αδελφό του τότε βουλευτή του ΠΑΣΟΚ. Ο Ξυλούρης ήθελε να κατέβει, αλλά του έκαναν… νερά οι «Τσουκατοπανταγιάδες» του Σημίτη. Ανακοίνωσε την ανεξάρτητη υποψηφιότητά του και εξελέγη με 72%! Ούτε πριν ούτε μετά απ’ αυτόν η κάλπη της Παγκρήτιου έβγαλε πρόεδρο με τέτοια καθολική αποδοχή.

Αγορά

Τα τρία χρόνια στη Λαχαναγορά πέρασαν δύσκολα, όμως δεν πέρασε ούτε μία μέρα που να μην ήταν δίπλα στους εμπόρους και στο προσωπικό. «Κακή κουβέντα δεν θα ακούσεις από κανέναν εδώ μέσα για τον Κώστα. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη βοήθησε, που να μην του στάθηκε, πάνω από κόμματα και ιδιότητες» λέει στο «Kαρφί» ο πρόεδρος των χονδρεμπόρων, Νίκος Καλόγρης. Ο Ξυλούρης κατάφερε να φέρει τον κλάδο σε ισορροπία, συνέβαλε στην ενοποίηση της Λαχαναγοράς με την Ιχθυόσκαλα σε ένα φορέα και μάζεψε τα λειτουργικά κόστη.

«Πιο παλιά με πήρε ένας από το υπουργείο και μου έκανε παράπονα. “Κύριε Ξυλούρη, μαθαίνω ότι κυκλοφορείτε με όπλο στο χώρο. Δεν είναι σωστό” είπε. Ξεράθηκα στα γέλια και του απάντησα : “Και τι ήθελες, ρε άνθρωπε, να κυκλοφορώ με κιθάρα εδώ μέσα;”». Τελικά, ο Ξυλούρης εκπροσωπεί μια άλλη Ελλάδα που οι νεότεροι δεν πρόλαβαν και οι παλαιότεροι θα ήθελαν να μην είχαν ασελγήσει πάνω της.