Ο χαιρετισμός του δημάρχου Ανωγείων Σωκράτη Κεφαλογιάννη στην ημερίδα με τίτλο «Χειροτεχνία σε Μετάβαση: Στρατηγική Αναγέννησης της Ελληνικής Χειροτεχνίας», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της συμμετοχής του ΥΠΠΟ στην 89η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης:
Αναλυτικά:
Η υφαντική στα Ανώγεια δεν είναι απλώς μια τέχνη. Είναι μνήμη, είναι τρόπος ζωής, είναι κομμάτι της συλλογικής μας ταυτότητας.
Μετά την καταστροφή του 1944, οι γυναίκες του τόπου, με τον αργαλειό και τα χέρια τους, ξανάστησαν νοικοκυριά, δημιούργησαν εισοδήματα και κράτησαν ζωντανό τον τόπο μας.
Ήταν η κρυφή οικονομία του σπιτιού, το κομπόδεμα της μάνας που σπούδαζε τα ένα, δυο παιδιά από την πολυμελή της φαμίλια.
Ο αργαλειός υπήρξε για δεκαετίες όχι μόνο εργαλείο δημιουργίας, αλλά και ελπίδας. Στις βιοτεχνίες και στους συνεταιρισμούς που άνθισαν τότε, η υφαντική έγινε μοχλός ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
– 600 αργαλειά υπήρχαν στα περίπου 900 σπίτια των Ανωγείων.
– 3 βιοτεχνίες επεξεργασίας μαλλιού και ένα Γυναικείος Συνεταιρισμός.
Ωστόσο, τα τελευταία τριάντα χρόνια ζήσαμε την παρακμή.

Οι βιοτεχνικές μονάδες έκλεισαν, οι συνεταιρισμοί ατόνησαν, οι αργαλειοί σώπασαν.
Τα χειροποίητα υφαντά αντικαταστάθηκαν από φτηνά βιομηχανικά προϊόντα.
Το μαλλί από την κτηνοτροφία μας, αντί να αξιοποιείται, πετιέται ή καίγεται, ενώ η γνώση και η τέχνη των παλιότερων γενιών κινδύνευσε να χαθεί.
Παρ’ όλα αυτά, υπήρξαν και φλόγες που κράτησαν αναμμένη τη μνήμη: Γυναίκες, φορείς, πρωτοβουλίες που προσπάθησαν να ξαναδώσουν ζωή στον αργαλειό.
θυμάμαι τις προσπάθειές μας για μια νέα οργάνωση εκεί στα χρόνια της κρίσης. Πολλά τα εμπόδια αλλά είχαμε βάλει το πρώτο λιθαράκι.
Ο κόσμος το ήθελε.
Σήμερα, έχουμε την ευκαιρία να ξαναδούμε την υφαντική όχι σαν νοσταλγία, αλλά σαν αναπτυξιακή δυνατότητα.
Η υφαντική μπορεί να προσφέρει νέες μορφές απασχόλησης, ειδικά για τις γυναίκες και τους νέους.
Μπορεί να αναδείξει τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, να φέρει εισόδημα στον τόπο και να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή.
Μπορεί να αποτελέσει εκείνη την σπίθα, ώστε να αποκτήσει η γυναίκα τον καθοδηγητικό της ρόλο μέσα στην κοινωνία μας που κατά τα άλλα την θεωρούμε «ανδροκρατούμενη».
Η Υφαντική είναι ένας τομέας που συνδέεται με την κυκλική οικονομία, με τη βιώσιμη ανάπτυξη, με τον σεβασμό στο περιβάλλον.
Με λίγα λόγια, είναι ένας πλούτος που περιμένει να αξιοποιηθεί.
Σε αυτήν την καμπή, η έναρξη λειτουργίας της Δομής Υφαντικής του υπουργείου Πολιτισμού δεν είναι απλώς μια τυπική πράξη.
Είναι μια δήλωση ότι η πολιτεία αναγνωρίζει την υφαντική ως πολιτιστικό και αναπτυξιακό κεφάλαιο.
Ότι βλέπει πως το νήμα της παράδοσης μπορεί να ξαναγίνει νήμα του μέλλοντος.
Και ναι, για μας είναι το οργανωμένο εκείνο βήμα για να ξεδιπλώσουμε όλον τον σχεδιασμό μας για την αξιοποίηση αυτού του πλούτου.
Για να ξαναζωντανέψει η υφαντική στα Ανώγεια, χρειάζεται στρατηγική.
Οραματιζόμαστε ένα Κέντρο Υφαντικής, που θα είναι ταυτόχρονα Σχολή για νέες υφάντριες και υφαντές, εργαστήριο παραγωγής, μουσείο για την παράδοση και κέντρο καινοτομίας για νέες τεχνικές.
Χρειαζόμαστε έναν συνεταιρισμό γυναικών, που θα εξασφαλίζει επαγγελματική προοπτική και θα δίνει δύναμη μέσα από τη συλλογικότητα.
Πρέπει να αξιοποιήσουμε το μαλλί που σήμερα πάει χαμένο, να ξαναβρούμε τη γνώση των φυτικών βαφών και να δώσουμε ταυτότητα στα προϊόντα μας μέσα από ένα σήμα ποιότητας (και ένα brand: το «Ανωγειανό Υφαντό»).
Και όλα αυτά να τα συνδέσουμε με τον τουρισμό και με την εκπαίδευση των νέων.
Κανένα από αυτά δεν μπορεί να γίνει μόνο του. Χρειάζεται συνεργασία: Με το υπουργείο Πολιτισμού, που με την πρωτοβουλία αυτή από το Ταμείο Ανάκαμψης οδηγεί την αναγέννηση της χειροτεχνίας με τις υπόλοιπες χειροτεχνικές σχολές που μπορούμε μαζί να δημιουργήσουμε ένα HUB Ελληνικής χειροτεχνίας.
Με τους Πανεπιστημιακούς φορείς που δίδουν οργάνωση και κύρος στην προσπάθεια αυτή, όπως με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το ΕΛΜΕΠΑ, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το Δυτικής Μακεδονίας.
Με τους πολιτιστικούς φορείς που ενσωματώνουν την υφαντική στον πυρήνα της δράσης τους.
Με τις νέες καινοτόμες Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις όπως το «argastiri» που ήδη δραστηριοποιείται στα Ανώγεια.
Με τη μεγάλη τουριστική βιομηχανία μας, ήδη σήμερα η οικογένεια Σμπώκου που ξεκίνησε από τα Ανώγεια μέσα από τα Υφαντά της “Σμπωκοαγάπης”, τη μεγάλη της πορεία στον Τουρισμό, οι εγγονές τις Κωνστάντζα και Αγάπη Σμπώκου ως αντίδωρο κατασκευάζουν με ιδιωτικούς πόρους το Κέντρο Προβολής της Υφαντικής στο δωρηθέν από τις ίδιες πρώτο βιοτεχνικό κτίσμα της γιαγιάς τους.
Αλλά και συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα, σήμερα το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ανωγείων που φιλοξενεί χιλιάδες μαθητές και εκπαιδευτικούς έχει ειδική ενότητα για την Υφαντική.
Η υφαντική μπορεί να γίνει κοινό πεδίο συνάντησης και συνεργασίας, ένας χώρος όπου η παράδοση και η καινοτομία δουλεύουν μαζί.
Φίλες και φίλοι,
Η υφαντική στα Ανώγεια δεν είναι υπόθεση του παρελθόντος.
Είναι πρόκληση του μέλλοντος.
Ένας δρόμος ανάπτυξης που βασίζεται στα δικά μας υλικά, στις δικές μας δεξιότητες, στη δική μας παράδοση.
Μπορεί να ξαναδώσει στην κοινωνία μας εκείνη τη συνοχή, τη ζεστασιά, την αίσθηση ότι όλοι μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε.
Η υφαντική δεν είναι μόνο τέχνη. Είναι μοχλός ανάπτυξης. Είναι οικονομία, είναι κοινωνία, είναι πολιτισμός. Είναι ο τρόπος να υφάνουμε όλοι μαζί το μέλλον μας.