Ο Δημήτρης Κάτσιος Δημήτρης, συνεργάτης του κυρίου Λυγερού, ο οποίος πρόσφατα επισκέφθηκε το Δημοτικό Σχολείο Ανωγείων, μας απέστειλε  ένα ενημερωτικό δελτίο  με αφορμή την επίσκεψη:

«Ο Νίκος Λυγερός στο Δημοτικό Σχολείο Ανωγείων στο Ηράκλειο της Κρήτης, καλεσμένος από το Σύλλογο Εκπαιδευτικών: Χατζάκη Τριανταφυλλιά (Διευθύντρια), Ελένη Ξυλούρη, Ζαφειρένια Δραμουντάνη, Αντώνης Καραβέλης, Ελένη Σαλούστρου, Χαρίκλεια Μπούρα, Μαργαρίτα Δολιανίτου, Μαρία Χρήστου, Νίκη Πλουμίδου, Ειρήνη Σκαράκη, Θανάσης Μακρυγιώργος, Κωνσταντίνος Κάτσιος. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης οι μαθητές του σχολείου είχαν την ευκαιρία να υποβάλλουν  ερωτήσεις τους στον κύριο Λυγερό που αφορούσαν τους τομείς της Αστρονομίας, της Φυσικής, της Βιολογίας, της Θεολογίας, της Νοημοσύνης και βέβαια…τον Άγιο Βασίλη. Παράλληλα, μέσα το πλαίσιο της εισήγησής του με τίτλο “Μαθηματικά και Νοημοσύνη” ασχολήθηκαν με μαθητικούς γρίφους και προβλήματα, αναδεικνύοντας ότι η  κλασική μορφή των μαθηματικών τουλάχιστον ως σύστημα επιλογής δεν στέκει πια στον τομέα της διδασκαλίας. Τα μαθηματικά ως κωδικοποιημένη γλώσσα δεν αποτελούν μια γνωστική εξαίρεση. Παιδαγωγικά, ακόμα και αν είναι πιο αφαιρετικά, η δομή τους επιτρέπει πολλαπλές προσεγγίσεις και νέες οπτικές γωνίες όπως γίνεται με τα γνωστικά μαθηματικά και τα οπτικά μαθηματικά. Όλο το αφαιρετικό σύστημα μπορεί να μεταφερθεί μέσω νοητικών σχημάτων σε πρακτικές και αποτελεσματικές εικόνες. Μέσω του υπολογιστή, η μεταφορά δομών δεν είναι πια ανέφικτη. Τα γενικά λογισμικά επιτρέπουν την ανακάλυψη λειτουργικών δομών με έναν πυρήνα σχετικά απλό. Η ίδια η συνδυαστική που είναι πολύ συχνά άκρως αφαιρετική, μέσω της οπτικοποίησης του υπολογιστή μετατρέπεται σε θεωρία δέντρων ή σε θεωρία γραφημάτων με δυναμικές εφαρμογές και στη διδασκαλία και στην πληροφορική. Διότι ο μαθητής δεν την αντιμετωπίζει πια μόνο και μόνο ως ένα μονοκόμματο και ανεξάρτητο σύστημα, μα ως ένα πλαίσιο όπου λειτουργούν κοινά νοητικά σχήματα. Η γεωμετρία και ειδικά η τρισδιάστατη αποτελούσε στο παρελθόν μια αξεπέραστη δυσκολία διότι η μάθησή της βασιζόταν αποκλειστικά σε μια δισδιάστατη προβολή. Όλα τα φαινόμενα του χώρου δεν ήταν παρά μόνο μια προβολή την οποία έπρεπε να αντιστρέψουμε με έναν μη γραμμικό τρόπο. Ενώ τώρα μέσω του υπολογιστή τα πολύεδρα του Πλάτωνα, του Kepler ή του Jones υπάρχουν άμεσα και μάλιστα με δυναμικό τρόπο. Η συμβολή της θεωρίας γραφημάτων είναι ριζοσπαστική με την έννοια ότι παραμένει αόρατη ενώ είναι η βάση του προγράμματος που επεξεργάζεται ο υπολογιστής. Μόνο που τώρα σε σχέση με το παρελθόν, ο μαθητής μπορεί να δει πώς λειτουργεί το δομικό στοιχείο των μαθηματικών. Έτσι πολλά προβλήματα που χρησιμοποιούν γεωμετρικές λύσεις μπορούν πλέον να ερμηνευτούν άμεσα δίχως παραδοσιακές εισαγωγές που δεν ήταν παρά μόνο η δρομολόγηση μιας πικρής απολογίας με την έννοια ότι έπρεπε να επιδιώκουμε έμμεσα και μόνο έμμεσα έναν αόρατο στόχο. Οι νέες οπτικές γωνίες των μαθηματικών ενώ καλυτερεύουν τη μεθοδολογία μας, στην πραγματικότητα δημιουργούν ένα πλαίσιο όπου τα μαθηματικά είναι πιο προσιτά. Και χρησιμοποιούν στην ουσία, το σύνθημα -νοητικό σχήμα- μια εικόνα, χίλιες λέξεις. Ενώ πρώτα έπρεπε ως μαθηματικοί και ως καθηγητές να εξηγούμε με χίλιες λέξεις μια εικόνα, τώρα η εικόνα εξηγεί τις χίλιες λέξεις. Η διδασκαλία παραμένει στο γνωστικό πλαίσιο και είναι πιο αποτελεσματική διότι με την εικόνα δεν έχει ανάγκη να εκφυλιστεί για να γίνει δήθεν πιο κατανοητή από τους μαθητές. Τα οπτικά μαθηματικά αποδεικνύουν ότι είναι αποτελεσματικότερο να επικεντρωθούμε πρώτα στην επινόηση κι ύστερα στην κατανόηση διότι με αυτόν τον τρόπο ενεργοποιούμε το γνωστικό πεδίο πριν το γνωσιολογικό. Τέλος, οι μαθητές υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του κύριου Λυγερού παρουσίασαν δραματοποιημένα το παραμύθι του ιδίου  με τίτλο “Η Φωτεινή και ο Δράκος”, ενώ ζήτησαν από τον κύριο Λυγερό να συγγράψει θεατρικό έργο στο πλαίσιο της Τουρκοκρατίας στην περιοχή των Ανωγείων,  το οποίο οι μαθητές του σχολείου θα παρουσιάσουν στις εκδηλώσεις εορτασμού της 25ης Μαρτίου.

Οι πρώτοι Φιλικοί της Κρήτης

Το θεατρικό “Οι πρώτοι Φιλικοί της Κρήτης”  είναι παραγγελία της κυρίας Δραμουντάνης Ζαφειρένιας, Δασκάλας της ΣΤ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Ανωγείων. Το αίτημα για την συγγραφή του έργου εκφράστηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψη του κύριου Λυγερού στο Δημοτικό Σχολείο Ανωγείων και μετά από συνομιλία που είχε ο κύριος Λυγερός με τους μαθητές του σχολείου. Το θεατρικό έργο που έχει ως θεματικό πυρήνα τον αγώνα των Ανωγειανών κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας θα παρουσιαστεί από τους μαθητές του σχολείου στις εορταστικές εκδηλώσεις της 25ης Μαρτίου».

Ν. Λυγερός

-Ποιος μας έφερε εδώ;

-Κανείς.

-Ήρθαμε από μόνοι μας.

-Για ποιο λόγο;

-Υπάρχει ανάγκη!

-Ανάγκη υπάρχει από το 1669, τώρα τη θυμηθήκατε, τον 19ο αιώνα;

-Αυτό είπε !

-Ποιος;

-Ο Γεώργιος Μανουράς !

-Είναι δικός μας !

-Σωστά.

-Τώρα θα δούμε αν αξίζουμε να είμαστε δικοί του.

-Τι εννοείς;

-Τίποτα ! Λέω μόνο την αλήθεια.

-Τόσα χρόνια στη σκλαβιά τώρα την λες.

-Πάντα την έλεγα απλώς τώρα την ακούν.

-Εδώ δεν υπάρχουν ραγιάδες !

-Παντού υπάρχουν, δεν είναι αυτό το θέμα μας.

-Πώς τολμάς;

-Με το θάρρος της δικαιοσύνης.

-Άφησέ τον να μιλήσει.

-Ποιο είναι το θέμα μας τότε;

-Η Οργάνωση !

-Ποια Οργάνωση;

-Για ποιο λόγο;

-Για την επανάσταση.

-Τόσες φορές επαναστατήσαμε…

-Και ποιο ήταν το αποτέλεσμα;

-Το αίμα και ο θάνατος.

-Αυτή τη φορά τα πράγματα είναι διαφορετικά.

-Και για ποιο λόγο;

-Οι Οθωμανοί δεν άλλαξαν.

-Θα αλλάξουμε εμείς.

-Δεν μας γουστάρεις πια;

-Τι είναι αυτά που λες;

-Το πρέπον !

-Γιατί πρέπει ν’ αλλάξουμε;

-Για να δείξουμε το παράδειγμα σε όλους.

-Ποιο παράδειγμα;

– Η πατρίδα μας δεν είναι μόνο το νησί μας.

-Και ποια είναι η πατρίδα μας τότε;

-Η Ελλάδα!

-Ποια Ελλάδα; Η Τουρκοκρατούμενη;

-Η Ελλάδα είναι το πνεύμα μας και παραμένει ελεύθερη.

-Ακόμα και πολιορκημένοι!

-Ξυπνήστε ρε! Δεν βλέπετε ότι δεν υπάρχει.

-Είμαστε υπό κατοχή εδώ και αιώνες.

-Είμαστε όμως Έλληνες.

-Αυτό δεν αλλάζει τίποτα. Κοίτα τη φτώχεια μας.

-Πότε ήμασταν πλούσιοι για να έχουμε τώρα πρόβλημα;

-Σωστά μίλησε!

-Έτσι είμαστε στα Ανώγεια!

-Μόνο που δεν είμαστε μόνοι.

-Υπάρχουν και οι άλλοι.

-Κι αυτοί υποφέρουν!

-Και τι μπορούμε να κάνουμε;

-Να παλέψουμε και για αυτούς.

-Μα εμείς δεν είμαστε ελεύθεροι και θέλεις να παλέψουμε για τους άλλους;

-Αυτή είναι η ιδέα.

-Μεγάλη ιδέα.

-Επικίνδυνη ιδέα!

-Παλαβή…

-Οι Οθωμανοί θα μας φάνε…

-Τότε θα πνιγούν.

-Φαρμάκι είσαι!

-Μόνο εμείς ξέρουμε να τρώμε πέτρες για να μην εγκαταλείψουμε τον τόπο μας.

-Και γι’ αυτό είμαστε ακόμα εδώ.

-Όμως αυτό δεν αρκεί.

-Γιατί;

-Πρέπει να βοηθήσουμε και τους άλλους.

-Τους άλλους, τους άλλους, όλο μιλάς για τους άλλους.

-Κι εμείς τι είμαστε;

-Οι άλλοι για τους άλλους.

-Δεν μ’ αρέσουν αυτά τα λογοπαίγνια, είμαι απλός.

-Όλοι είμαστε απλοί.

-Γι’ αυτό αντέχουμε τα δύσκολα.

-Έτσι μπράβο!

-Για να λέμε και τα καλά.

-Λοιπόν, λέγε.

-Πώς λέγεται αυτή η Οργάνωση;

-Ποιος είναι ο σκοπός της;

-Οι Οθωμανοί την ονομάζουν Μυστική Εταιρία.

-Οι Οθωμανοί να πάνε να…

-Πώς τη λένε οι δικοί μας;

-Φιλική Εταιρία.

-Και ο στόχος της;

-Οι Οθωμανοί λένε ότι είναι μια οργάνωση τρομοκρατών.

-Είπαμε!

-Και οι δικοί μας τι λένε;

-Ο στόχος είναι ο απελευθερωτικός αγώνας των Ελλήνων.

-Έτσι !

-Αυτός κι αν είναι στόχος!

-Τρελαθήκατε μωρέ;

-Αντιλαμβάνεστε τι λέτε;

-Και βέβαια!

-Αυτός είναι σκοπός ζωής.

-Με αποτέλεσμα το θάνατο.

-Ας τον, δεν ξέρει τι λέει.

-Ποιος σκέφτηκε να την ιδρύσει;

-Ο Νικόλαος Σκουφάς από το Κόμποτι της Άρτας.

-Ο Εμμανουήλ Ξανθός από την Πάτμο.

-Ο Αθανάσιος Τσακάλωφ από τα Γιάννενα.

-Και πού έγινε;

-Στην Οδησσό, το 1814.

-Μπράβο τους ! Αυτοί είναι λεβέντες.

-Και τώρα τι γίνεται;

-Ο τέταρτος είναι ο Αντώνιος Κομιζόπουλος από τη Φιλιππούπολη.

-Δεν μπορώ να το πιστέψω.

-Υπάρχουν και τέτοιοι Έλληνες λοιπόν.

-Αυτοί κι αν είναι δικοί μας.

-Κι ενώ είναι ελεύθεροι σκέφτονται εμάς !

-Και πώς δεν τους έπιασαν οι εχθροί μας;

-Έχουν κώδικες, συνθήματα και ψευδώνυμα !

-Είσαι έξυπνος ή δεν είσαι !

-Για τους Έλληνες δεν υπάρχει εξωτερικό και εσωτερικό, μόνο Ελληνισμός υπάρχει !

-Πες μας κι άλλα, πες μας.

-Στην αρχή ήταν λίγοι…

-Ήταν όμως ήδη σπάνιοι.

-Στην αρχή ήταν μόνο 30 από τη Ρωσία και τη Μολδοβλαχία.

-Και μετά;

-Τώρα εξαπλώνονται σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας.

-Έτσι μπήκε και ο Γεώργιος;

-Ναι έτσι.

-Πρέπει να ξέρετε και για την Αόρατη Αρχή.

-Τι είναι πάλι τούτο;

-Περίμενε λίγο !

-Τι να περιμένω; Εδώ υπάρχει ολόκληρος κόσμος που παλεύει κι εμείς νομίζαμε ότι είμαστε μόνοι.

-Όλοι αυτό πιστεύουν στην αρχή.

-Μετά το 1818 η Αόρατη Αρχή άλλαξε όνομα.

-Και πώς λέγεται;

-Η Αρχή των Δώδεκα Αποστόλων.

-Είχε λοιπόν και Απόστολους;

-Ναι, ορίστηκαν από τον Σκουφά στην Κωνσταντινούπολη.

-Και τι έγινε όταν πέθανε ο Σκουφάς;

-Πήγαν στις περιφέρειες που τους όρισαν και άρχισαν να μυούν τους Έλληνες στους σκοπούς τους.

-Ποιοι είναι αυτοί;

-Ο Γεωργάκης Ολύμπιος για τη Σερβία.

-Ο Βατικιώτης για τη Βουλγαρία.

-Ο Πεντεδέκας για τη Ρουμανία.

-Ο Λουριώτης για την Ιταλία.

-Ο Αναγνωσταράς για τα νησιά του Σαρωνικού.

-Ο Χρυσοσπάθης για τη Μεσσηνία.

-Ο Φαρμάκης για τη Μακεδονία και τη Θράκη.

– Ο Κροκίδας για την Ήπειρο.

-Ο Πελοπίδας για την Πελοπόννησο.

-Ο Ίπατρος για την Αίγυπτο.

-Ο Κατακάζης για τη Νότια Ρωσία.

-Ο Καμαρήνος για τον Πετρόμπεη της Μάνης.

-Αυτοί κι αν είναι Έλληνες.

-Ο Ναός…

-Ποιος Ναός;

-Έτσι λέγεται η Εταιρία…

-Ο Ναός είχε αρχικά τέσσερις βαθμούς μύησης.

-Οι αδελφοποιητοί.

-Οι συστημένοι.

-Οι ιερείς.

-Οι ποιμένες.

-Καλά κάνουν και τους φοβούνται οι Οθωμανοί !

-Και στην Κρήτη τι γίνεται;

-Η ιστορία θα αρχίσει από τα Ανώγεια.

-Αυτό έπρεπε να μας το πεις από την αρχή !

-Δεν ήταν ανάγκη να μας πείσεις.

-Εμείς θα δώσουμε και το αίμα μας για την πατρίδα.

-Πατρίδα δεν είναι μόνο το νησί.

-Πρέπει να ξέρετε κάτι όμως.

-Τι πράγμα;

-Ακόμα κι αν πετύχει η Επανάσταση, μπορεί να μην απελευθερωθούμε εμείς.

-Τι θες να πεις;

-Ο Αγώνας δεν μπορεί να γίνει σε όλες τις περιοχές μαζί.

-Θες να πεις ότι δεν μπορούμε να αντέξουμε πολλά μέτωπα.

-Το δυνατό χτύπημα θα πρέπει να δοθεί σ’ ένα σημείο για να πετύχουμε την αρχή.

-Έχεις δίκιο.

-Συμφωνήσαμε ακόμα κι αν αυτό το σημείο δεν είναι η Κρήτη.

-Θα πρέπει όμως να το αντέξετε.

-Αιώνες αντέχουμε, δεν φοβόμαστε μερικά χρόνια.

-Αυτά τα χρόνια μπορεί να είναι δεκαετίες.

-Τότε θα μάθουμε στα παιδιά μας πώς να συνεχίσουν τον αγώνα.

-Είστε σίγουροι;

-Δεν φοβόμαστε τίποτα, δεν ελπίζουμε τίποτα, είμαστε λέφτεροι !

-Καλώς. Ήξερα για τη φιλοπατρία σας.

-Έτσι γεννηθήκαμε.

-Κι έτσι θα πεθάνουμε.

-Ας ορκιστούμε όλοι μαζί…

-Ναι ! Όλοι !

-Εμείς δεν είμαστε ένας, είμαστε όλοι.

-Θα σας πω τον όρκο και θα τον επαναλάβετε τρεις φορές.

-Ό,τι πεις αλλά εμείς δεν γονατίζουμε να ξέρεις.

-Το ξέρω, γι’ αυτό είμαι εδώ.

-Άρχισε λαέ μου κι ακολουθούμε για την πατρίδα.

-«Ορκίζομαι εις το όνομα της αλήθειας και της δικαιοσύνης, ενώπιον του Υπέρτατου Όντος , να φυλάξω θυσιάζοντας και την ίδια μου ζωή, υποφέρων και τα πλέον σκληρά βάσανα το μυστήριον, το οποίο θα μου εξηγηθεί και θα αποκριθώ την αλήθεια εις ό,τι ερωτηθώ»