Τα Ανώγεια απέχουν 52 χλμ. από το Ρέθυμνο, 36 χλμ. από το Ηράκλειο και βρίσκονται σε υψόμετρο 700-790 μ. στη ράχη του υψώματος που ονομάζεται Αρμί (Κορυφογραμμή).

Το όνομά τους οφείλεται στην τοποθεσία που είναι χτισμένα δηλ. σε ανώγειο μέρος (άνω+γαία). Είναι επίσης γνωστά ως Αξικανώγεια (Ξιγκανώγεια) ή Μεγάλα Ανώγεια. Η κωμόπολη των Ανωγείων αποτελείται από τους οικισμούς Αρμί, Μεσοχωριό ή Μεσοχωριά, Περαχώρι, Μετόχι και Συνοικισμό. Στο δήμο Ανωγείων υπάγεται επίσης και το χωριό Σίσαρχα.

Αυτά για την ιστορία.. Γιατί για μένα τα Ανώγεια είναι ένα χωριό που γεννάει τέχνη, γαλουχεί πνεύμα και μεγαλώνει πολιτισμό. Ένα πολυσυζητημένο χωριό στην Κρήτη που φημίζεται εκτός από την ιστορία του και για τους μαντιναδολόγους του, τους καλλιτέχνες του, τους τραγουδιστές του…

Ένα χωριό που κατακλύζεται από όμορφες γυναίκες – είναι απίστευτο το πόσο όμορφες είναι οι Ανωγειανές -. Λες και έχουν στάξει πάνω τους οι νεραϊδες φίλτρα μαγικά, για να γεννιούνται όμορφες και να παραμένουν έτσι μέχρι τα βαθιά τους γεράματα. Και οι άντρες; Έχουν αυτό το «κάτι»,αυτό το κάτι που κάνει τον άντρα «αρσενικό». Αυστηροί, σοβαροί, ταγμένοι στις αξίες και στα ιδανικά που κληρονόμησαν από τους προγόνους τους, αλλά και με μια σπάνια ευαισθησία προς το αντίθετο φύλλο. Προστατευτικοί στο σημείο να γίνονται καταπιεστικοί, απόλυτοι στο σημείο να γίνονται φορτικοί, αλλά όλο αυτό το «κουκούλι προστασίας» είναι περιβεβλημένο με ένα σπάνιο είδος αγάπης, που δύσκολα συναντάς πια στις μέρες μας.

Δεν ξέρω αν έτυχε οι Ανωγειανοί που γνώρισα εγώ μόνο, να είχαν αυτά τα στοιχεία και να πρόκειται για μια μερίδα ανθρώπων με κοινά χαρακτηριστικά ή αν όλο αυτό που περιγράφω αντιπροσωπεύει στο έπαρκο το σύνολο του πληθυσμού τους.Και δεν είναι και λίγοι οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού.

2.454 κάτοικοι καταγράφηκαν το 2001 και αναρωτιέμαι αν έστω και ένας από αυτούς δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα. Αν έστω ένας από αυτούς δεν μπορεί να αρθρώσει σωστά ούτε μισή μαντινάδα. Πολύ αμφιβάλλω. Είναι λες και γεννιούνται με τον δεκαπεντασύλλαβο στα χείλη. Τώρα θα μου πεις, “ε, δεν τον έχουν στα χείλη, τον έχουν στην ψυχή”.

Οι Ανωγειανοί σέβονται και εκτιμούν την παράδοση. Έχουν λόγο στην «πολιτιστική κληρονομιά» τους, στα ήθη και στα έθιμά τους. Κατά πολλούς τα Ανώγεια θεωρούνται το επίκεντρο του σύγχρονου Κρητικού πολιτισμού. Οι Ανωγειανοί έχουν διατηρήσει αναλλοίωτη στην πάροδο του χρόνου την χαρακτηριστική προφορά τους, όπου το «λάμδα» και το «ρο» χρίζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης. Ακόμα και τα επίθετα τους διαφέρουν από τους υπόλοιπους Κρητικούς, μιας και σπανίζει στα Ανώγεια η χαρακτηριστική κατάληξη  –ακης.

Άνθρωποι μερακλήδες, φιλόξενοι, τολμηροί. Άνθρωποι με χέρια δεμένα, ψυχές ενωμένες, πάντα ο ένας δίπλα στον άλλο,να αλληλοϋποστηρίζονται, να αλληλοβοηθούνται, να αλληλοϋπάρχουν, να συνυπάρχουν και να προχωράνε μπροστά, ενωμένοι σαν μια γροθιά, έχουν καταφέρει να αντέχουν, να υπάρχουν και να διαμορφώνουν το δικό τους αύριο, στηριγμένο στο χθες των προγόνων τους και στο σήμερα των ατομικών τους αξιών.

Περήφανος λαός. Αρχοντικός. Τι κι αν στην πλειοψηφία τους είναι βοσκοί στα όρη; Η Ψυχή τους αρμενίζει στις θάλασσες του νου και δένει πάντα σε απάνεμα λιμάνια…

Από τα Ανώγεια κατάγονται οικογένειες με σημαντική προσφορά στην Κρητική και στην ευρύτερη Ελληνική παράδοση. Ο Νίκος Ξυλούρης, τα αδέλφια του, Αντώνης (Ψαραντώνης) και Γιάννης Ξυλούρης, ο Ψαρογιώργης, ο Βασίλης Σκουλάς, ο Αλκιβιάδης Σκουλάς, ο Νικηφόρος Αεράκης, ο Μανώλης Πασπαράκης, ο Μανώλης Μανουράς, ο Μύρων Σκουλάς, ο Γιώργος Καλομοίρης, ο Γιαλάφτης, ο Πολογιάννης, ο Μίχαλος Δραμουντάνης και απο το νέο αίμα ο Γιάννης Δακανάλης Στρατηγός, η Ζαχαρένια Σαλούστρου, η Βέρα Σουλτάτου Ξυλούρη, ο Λουδοβίκος των Ανωγείων, ο Γιώργης Βρέντζος, ο Κώστας Βρέντζος, ο Γιώργος Ρούλιος και άλλοι πολλοί αποτελούν μόνο ένα δείγμα της πλούσιας πολιτιστικής σποράς των Ανωγείων στον σύγχρονο και παγκόσμιο πολιτισμό.
Επιμέλεια Αφιερώματος :Έρικα Τζαγκαράκη
Ιστοσελίδα: http://share-news.gr/

Ο Σύλλογος Ανωγειανών της Αθήνας «Το Ιδαίον Άντρον» σας προσκαλεί στην ετήσια χοροεσπερίδα του, που θα πραγματοποιηθεί  το Σάββατο, 30 Ιανουαρίου 2016 (ώρα προσέλευσης 21:30 μ.μ.), στο δικό μας ΚΡΗΤΙΚΟ ΚΟΝΑΚΙ (Πειραιώς και Ηρακλειδών αριθμ. 61, Γκάζι, τηλ: 210-3459818), των αδελφών Σταυρακάκη (Μερτζάνηδων).

Εχέγγυο για ένα ακόμα μοναδικό ανωγειανό γλέντι οι Γιώργης Φασουλάς (λύρα – τραγούδι) και Κώστας Καλλέργης (λαούτο – τραγούδι), πλαισιωμένοι από τον Κώστα Μαρκάκη (κιθάρα) και τον Αλέξη Κριτσωτάκη (κρουστά).

Στο πλαίσιο της φετινής χοροεσπερίδας, ο Σύλλογός μας θα τιμήσει τους ιδρυτές του πρώτου ανωγειανού χορευτικού συγκροτήματος, Γιάννη και Δημήτρη Σταυρακάκη (Μερτζάνηδες), Δημήτρη Μαυρόκωστα και Μηνά Πασπαράκη, που με το ταλέντο και το μεράκι τους στο χορό ανέβασαν ακόμα ψηλότερα την ανωγειανή μουσικοχορευτική παράδοση και αποτέλεσαν παράδειγμα για όλους τους νεότερους Ανωγειανούς – και όχι μόνο.

Εκτός από τους τιμώμενους χοροδιδασκάλους, που θα χορέψουν για όλους όσους παρευρευθούν εκείνη τη βραδιά στο ΚΡΗΤΙΚΟ ΚΟΝΑΚΙ, θα είναι παρόντες και θα χορέψουν προς τιμήν τους, οι πρωτοχορευτές του παραδοσιακού συγκροτήματος Μαυρόκωστα, Θανάσης Μαυρόκωστας, Δημήτρης Σαμαρίτης, Μανώλης Μαρής και Λευτέρης Χαιρέτης, αποδεικνύοντας έμπρακτα ότι η παράδοση, που οι τιμώμενοι εκείνης της βραδιάς ξεκίνησαν, όχι μόνο συνεχίζεται επάξια, αλλά εμπλουτίζεται και επαυξάνει, με σεβασμό και αφοσίωση από τους συνεχιστές της.

Το παρόν θα δώσει και η νεοσύστατη χορευτική ομάδα του Συλλόγου Ανωγειανών της Αθήνας, υπό την επιμέλεια του χοροδιδάσκαλου Κώστα Μέμου.

Σας προσκαλούμε και φέτος να γιορτάσουμε μαζί την έλευση της νέας χρονιάς, σε μια βραδιά που φιλοδοξεί για ακόμη μία φορά να αποδείξει πως η ανωγειανή φιλοξενία και το μερακλίκι, δεν έχουν αποκτήσει τυχαία την φήμη, που τ’ ακολουθεί!Για πληροφορίες και κρατήσεις, μπορείτε να απευθύνεστε στα τηλ. 6932 120494, 6972 906273, 6977 464742 και 6972 519997.

Σας περιμένουμε όλους!

Εκ μέρους του Δ.Σ. του Συλλόγου Ανωγειανών της Αθήνας «Το Ιδαίον Άντρον»

Η πρόεδρος                                                                   Ο Γεν. Γραμματέας
Ζαχαρένια Νικηστρ. Ανδρεαδάκη                            Νικόλαος Κ. Καράντζης

Το Κ.Π.Ε Ανωγείων σε συνεργασία με τους Υπεύθυνους Σχολικών Δραστηριοτήτων της Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης της Περιφέρειας Κρήτης πρόκειται να διοργανώσει διήμερο Επιμορφωτικού Σεμιναρίου Επιπέδου Β στην Π.Ε. την Παρασκευή 29 (απόγευμα) και Σάββατο 30 (πρωί) Ιανουαρίου 2016 στα Ανώγεια στο ΚΠΕ Ανωγείων για ενήλικες πολίτες και για την ομάδα των εκπαιδευτικών Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης.

To σεμινάριο υλοποιείται στο πλαίσιο του Έργου “Δράσεις Δια Βίου Μάθησης για το Περιβάλλον και την Αειφορία” στην Περιφέρεια Κρήτης, το οποίο χρηματοδοτείται από Εθνικούς Πόρους.
Θέμα του Σεμιναρίου:

Προσεγγίζοντας τις Αξίες, τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την διαχείριση των Φυσικών Πόρων μέσα από την Τέχνη

Σκοπός του σεμιναρίου να κατανοηθούν οι αξίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο της στρατηγικής για την εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη, η οποία περιέχει θέματα όπως μάχη για την εξάλειψη της φτώχιας, ρόλος του πολίτη, ειρήνη, ηθική, υπευθυνότητα σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο, δημοκρατία, δικαιοσύνη, ανθρώπινα δικαιώματα (προσφυγικό ζήτημα), την διαχείριση των φυσικών πόρων, κ.ά.

Οι αιτήσεις θα πρέπει να σταλούν για τους εκπαιδευτικούς μέχρι την Tετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2015 στους Υπευθύνους Σχολικών Δραστηριοτήτων, ενώ για άλλες ομάδες πολιτών απευθείας στο ΚΠΕ Ανωγείων, FAX : 28340-31791, [email protected].

Τις ευχές του προς όλους τους Ανωγειανούς και όλο τον κόσμο στέλνει μέσω της “Α” και ο πρώην Δήμαρχος Ανωγείων κ. Σωκράτης Κεφαλογιάννης, που ζει οικογενειακές στιγμές με τη σύζυγο του Τάνια και τους δυο μικρούς του γιους.

Τους ευχόμαστε και εμείς κάθε ευτυχία και δημιουργικό το νέο έτος!

Αναφέρει σχετικά:

Χαρούμενα Χριστούγεννα και Καλή Πρωτοχρονιά Χρόνια Πολλά
Με Υγεία και κάθε Ευτυχία.

Σωκράτης Τάνια Σωκράτης Μπέμπης

Φώτο: Μανόλης Σαμόλης
Παραμονή Χριστουγέννων σήμερα και στα σοκάκια του χωριού, παρέες παιδιών του Δημοτικού ”οργώνουν” το χωριό για τα παραδοσιακά Κάλαντα, ξεκινώντας από το Περαχώρι μέχρι να καταλήξουν στο Μετόχι. Όμορφες εικόνες, μελωδίες και φιλέματα από τους οικοδεσπότες προς τους μικρούς, που χαίρονται περισσότερο από όλους αυτές τις Άγιες ημέρες.

Δυο μικροί μαθητές το μεσημέρι τα..έψαλαν και στο Δήμαρχο Ανωγείων κ. Μανόλη Καλλέργη και στον Διευθυντή του Δήμου κ.Γιώργο Ρούλιο, στα γραφεία τους στο Δημαρχείο σκορπώντας χαμόγελα και λίγη ξεγνοιασιά στους δυο άντρες από τον φόρτο εργασίας.

Ο Δήμαρχος Ανωγείων μέσω της “Α” στέλνει και τις ευχές του για όλο τον κόσμο, εκπροσωπώντας και όλους τους υπαλλήλους του Δήμου αναφέροντας τα εξής:

“Ο Δήμαρχος Ανωγείων σας εύχεται καλές γιορτές και ευτυχισμένο το νέο έτος, με υγεία πάνω απ’όλα, ομόνοια και αλληλεγγύη.

Χρόνια πολλά και καλή χρονιά…”

Με μεγάλη επιτυχία και συγκινητική ανταπόκριση έγινε χτες στο Δημοτικό στάδιο, το Φιλανθρωπικό ποδοσφαιρικό τουρνουά  που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός σύλλογος Ανωγείων, με σκοπό την συγκέντρωση τροφίμων μακράς διαρκείας και ρούχων για τους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη, μια εκδήλωση που στόχος είναι να γίνει θεσμός.

Στο γήπεδο παρατάχθηκαν οι ομάδες του Αετού Ανωγείων, ο Ο.Φ.Η 94, η ομάδα του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, για να σκοράρουν στις καρδιές μας και να προσθέσουν πόντους αγάπης και συμπαράστασης στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες που μαστίζονται από την οικονομική κρίση. Παρόντες ο πρόεδρος του Πολιτιστικού συλλόγου κ. Νίκος Βρέντζος μαζί με όλα τα μέλη του, καθώς και ο Αντιδήμαρχος Ανωγείων κ. Σμπώκος και ο π. Ανδρέας Κεφαλογιάννης καθώς και αρκετοί Ανωγειανοί που πήγαν εκεί για να εκδηλώσουν τη συμπαράσταση τους σε αυτές τις πολυσχιδείς δράσεις του Πολιτιστικού συλλόγου.

Αν και η κατάκτηση του τουρνουά δεν ήταν αυτοσκοπός να αναφέρουμε ότι το τουρνουά κατέκτησε τελικά ο ιστορικός Αετός Ανωγείων κερδίζοντας στα πέναλτι την Πυροσβεστική Υπηρεσία, σε μια διαδικασία που έσπασαν καρδιές!

Ο σύλλογος αντάλλαξε πλακέτες με όλες τις ομάδες που συμμετείχαν και τους ευχαρίστησε για την παρουσία τους, ενώ μάλιστα οι ομάδες διανυκτερεύουν στο χωριό για να γνωρίσουν καλύτερα τις ομορφιές του.

Μετά την συγκινητική εκδήλωση ο πρόεδρος του Πολιτιστικού συλλόγου κ. Νίκος ρέντζος μίλησε στην Ανωγή, για το τουρνουά και τους σκοπούς του αναφέροντας τα εξής:

“Πολιτιστικός σύλλογος Ανωγείων-Πολιτισμός-Ανθρωπιά-αλληλεγγύη τα συνθήματα μας και σήμερα που διεξήχθη αυτό το φιλανθρωπικό τουρνουά στο Δημοτικό στάδιο Ανωγείων.Από σήμερα ξεκινάμε ημέρες αθλητισμού και πολιτισμού. Να ευχαριστήσω ως πρόεδρος όλα τα σωματεία που συμμετείχαν. Όλες τις ομάδες, τον Αετό Ανωγείων, τον Ο.Φ.Η 94, το Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου και την ομάδα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, όπως θα ήθελα να ευχαριστήσω και την Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ρεθύμνου και το διαιτητικό τρίο που συμμετείχε στους αγώνες αφιλοκερδώς.

Ελπίζουμε αυτό το τουρνουά να το καθιερώσουμε και να γίνεται κάθε χρόνο εδώ για φιλανθρωπικούς σκοπούς και καλούμε όλο τον κόσμο Ανωγειανούς και μη, από σήμερα και για όλο τον επόμενο μήνα να συλλέγουν τρόφιμα μακράς διαρκείας, ρουχισμό, κλινοσκεπάσματα τα οποία όπως και πέρσι θα δώσουμε σε πολλές υπηρεσίες καθώς και στην κοινωνική υπηρεσία του Δήμου Ανωγείων, στο φιλόπτωχο ταμείο της Αρχιεπισκοπής Ρεθύμνης, στο ημερήσιο κέντρο αστέγων στο Ηράκλειο αλλά και στους πρόσφυγες που έχουν περισσότερη ανάγκη πιστεύω αυτό τον καιρό.

Είμαι και χαρούμενος, το τουρνουά το κέρδισε ο Αετός Ανωγείων επάξια, δίνω τα συγχαρητήρια μου βέβαια σε όλους. Σήμερα όλοι εδώ είμαστε νικητές! Όλα αυτά που έγιναν και το θέαμα που προσέφεραν τα παιδιά έγιναν όλα για να ευαισθητοποιήσουμε την ανθρώπινη πλευρά που έχει ο καθένας μας και να κινητοποιηθούμε για αυτούς που μας χρειάζονται.

Ευχαριστώ θερμά τέλος την εταιρεία ”fresh snack” για τα σάντουιτς που προσέφερε και τον Βασίλη Νταγιαντά για τα νερά που μας έφερε, καθώς και τους Μανόλη Σαμόλη και Τζούλια Νταγιαντά για τις φωτογραφίες που τράβηξαν στην εκδήλωση μας, αλλά και την Ανωγή για την κάλυψη του ρεπορτάζ”.. ολοκλήρωσε ο κ. Βρέντζος.

Από τη πλευρά μας να δώσουμε τα θερμά μας συγχαρητήρια στον Πολιτιστικό σύλλογο που για άλλη μια φορά τιμάει το όνομα και την καταγωγή του με τις πράξεις και τις δράσεις που αναλαμβάνει και που πάντα βγάζει εις πέρας. Ας προσφέρει ο καθένας από το υστέρημα του ότι μπορεί. Και κάτι φαινομενικά μικρό η χαμηλής αξίας μπορεί να προσφέρει μεγάλη χαρά σε κάποιον συνάνθρωπο που το χρειάζεται.

Ρούχα και τρόφιμα θα συγκεντρώνονται κάθε μέρα στην ταβέρνα ”Αροδαμός” ενώ τηλέφωνο επικοινωνίας για όποιον θέλει να βοηθήσει είναι το -6940 854855.