-
Θερμοκρασία
- Άνεμος
- Βαρόμετρο
- Υγρασία
- Βροχόπτωση Μήνα
- Στοιχεία από τον σταθμό του ΕΑΑ στα Ανώγεια
Τελευταία Νέα
24/04/2019
Με την είσοδο της Μεγάλης Εβδομάδας εισήλθαν και εντός του χωριού τα πρώτα κομμένα αρφανόξυλα, τα καταλύματα σε κάθε ενορία άρχισαν να γεμίζουν και τις νύχτες φέγγουν από τις φωτιές και σφύζουν από ζωή, γεμάτα με νεαρά παιδιά του χωριού που τα φυλάνε, όπως οι σκοποί στα σύνορα, για να μην υποστούν τον ύψιστο εξευτελισμό της αρπαγής τους από άλλη ενορία! Η κάθε ενορία, έχει και τα δικά της “κομάντο” τους πιο τολμηρούς και πιο ριψοκίνδυνους που με καταδρομικές επιθέσεις τη νύχτα θα προσπαθήσουν να αρπάξουν έστω και ένα από τα ξύλα των αντιπάλων, στις πρώτες μικρές “μάχες” πριν την τελική αναμέτρηση του Μεγάλου Σαββάτου , όπου την ώρα του Χριστός Ανέστη οι πέντε μεγάλες φωτιές θα ανέβουν μέχρι τον ουρανό, θα διαδώσουν σε όλες τις πλαγιές του Ψηλορείτη το Αναστάσιμο μήνυμα και θα αποτελέσουν ένα φαντασμαγορικό θέαμα για τους εκατοντάδες επισκέπτες των Ανωγείων τις ημέρες του Πάσχα, σε ένα από τα ομορφότερα έθιμα που οι ρίζες του χάνονται στα βάθη των αιώνων.
Πέντε φωτιές, σε κάθε άκρη του χωριού, εκατοντάδες παιδιά που με κόπο, θέληση και πείσμα θα γυρίσουν κάθε πλαγιά του χωριού για να κόψουν τα καλύτερα ξύλα, αγωνία και δεκάδες ώρες προσωπικής εργασίας και αγωνίας, για λίγες στιγμές χαράς, και δόξας όταν η φλόγα θα φτάσει στο ψηλότερο σημείο. Είναι αυτές οι μέρες της Μεγάλης Εβδομάδας που το έθιμο τηρείται αταλάντευτα από όλους. Τα παιδιά μέσω της συμμετοχής τους. Οι μητέρες για αυτές τις ημέρες δεν θα γκρινιάξουν για τα σκισμένα και βρόμικα ρούχα, ενώ οι πατεράδες σιωπηλά θα βλέπουν τα παιδιά τους να πηγαίνουν τα αυτοκίνητα τους στους πιο κακοτράχαλους δρόμους, για να φέρουν εντός του χωριού τις “αμαξές” γεμάτες ξύλα, άλλη μια ιεροτελεστία δύναμης, καθώς όταν θα περνάνε από την αντίπαλη ενορία θα φωνάζουν δυνατά το δικό τους όνομα για να πικάρουν τους αντιπάλους που θα βλέπουν με ζήλια φορτωμένο το αυτοκίνητο.
Είναι τα παιδιά της ενορίας της Παναγίας, τα “Περαχωριανάκια”, αυτά του Αγίου Ιωάννου, οι “Καβαλαριανοί”, οι ενορίτες του Αγίου Γεωργίου, οι “Πανωμουλιανοί” και αυτοί της ενορίας του Αγίου Δημητρίου οι “Μετοχιανοί”. Τέσσερις εκκλησίες στα Ανώγεια, αλλά πέντε οι αρφανοί, καθώς υπάρχουν και τα παιδιά που μένουν στην συνοικία “Κομπί” που δεν έχουν εκκλησία, αλλά ενωμένα ανάβουν τον δικό τους αρφανό, και είναι οι λεγόμενοι χιουμοριστικά “Παλαιστίνιοι”! Καλή δύναμη σε όλους!
Πέντε φωτιές, ένας ο τελικός νικητής το βράδυ της Ανάστασης. Ή μήπως τελικά όλοι είναι νικητές;
Φώτο:Αγγέλα Σκουλά
Δημοσιεύθηκε σε: 
Γιορτή για τη μάνα που γέννησε και για τη μάνα που δε γέννησε.
Τα Υακίνθεια από φέτος ανοίγουν τον ορίζοντα τους γεωγραφικά και χρονικά.
Ύστερα από πρόσκληση πολλών πολιτιστικών φορέων, οι εκδηλώσεις των Υακινθείων δεν θα λαμβάνουν χώρα μόνο κατά το μήνα Ιούλιο στο μαγευτικό χώρο του Αγίου Υακίνθου που τόσο αγαπήσατε και στηρίξατε όλα αυτά τα χρόνια, αλλά θα διεξάγονται και εκτός Ανωγείων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Φέτος η αρχή των εκδηλώσεων γίνεται με τη γιορτή της μάνας 11 & 12 του Μάη.
Η ιδέα γεννήθηκε με αφορμή μια γειτονιά όπου επτά μανάδες γέννησαν σαράντα τρία παιδιά σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες κατά την μεταπολεμική περίοδο. Στο πρόσωπο λοιπόν της Θηρεσίας, της Λουλουδιάς , της Ασημένιας, της Λευτερίας, της Αργυρώς, της Μαρίας και της Ειρήνης σκεφτήκαμε να γιορτάσουμε όλες τις μανάδες των Ανωγείων. Κοντά σ’ αυτή τη μάνα του “αίματος” όμως, γιορτάζουμε και τη μάνα της “καρδιάς”.Αυτή που αν και δεν πέρασε οδύνες γέννας στάθηκε μάνα στην ουσία.
Στο διήμερο των εκδηλώσεων σε όλες τις πλατείες του χωριού θα λειτουργεί έκθεση με παλιές οικογενειακές φωτογραφίες, υφαντά έργα του αργαλειού θα κρέμονται από τα μπαλκόνια των σπιτιών, θα υπάρχουν δέντρα των αναμνήσεων με φωτογραφίες των μανάδων που “λείπουν” και θα προσφέρονται γλυκά και πίτες από τις κόρες και τις εγγονές για όλους.
Πρόγραμμα εκδηλώσεων
Σάββατο 11 του Μάη Πλατεία Μεϊντάνι 8:00 μ.μ
-Θα τραγουδήσει η νεανική χορωδία περιφερειακής ενότητας Ηρακλείου και η χορωδία παραδοσιακής μουσικής Ανωγείων.
Στη λύρα και στα λαούτα :
-Λευτέρης και Μανούσος Καλλέργης.
-Μενέλαος και Γιώργης Νταγιαντάς.
-Δημήτρης Ξυλούρης (Κίτρος).
-Στέφανος και Βασίλης Χαιρέτης.
Θα χορέψουν:
-Λύκειο Ελληνίδων Ηρακλείου
-Όμιλος Βρακοφόρων
-Πολιτιστικός Σύλλογος Ανωγείων
-Γυναίκες των Ανωγείων με την Αριστέα.
Κυριακή 12 του Μάη Περαχώρι 6:00 μ.μ
-Εσπερινό μνημόσυνο στην Παναγία χοροστατούντος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ειρηναίου.
Πλατεία Μεϊντάνι 8:00 μ.μ
-Θα μιλήσει η Κρήσσα συγγραφέας Αλκυόνη Παπαδάκη με θέμα τη μάνα.
-Ο Σαμίρ θα εκπροσωπήσει τους πρόσφυγες τραγουδώντας την ιστορία του.
-Χάρης Φασουλάς τραγούδι.
-Ασκομπαντούρα Γιώργης Σαλούστρος.
-Συναυλία με την Ελένη και Σουζάνα Βουγιουκλή.
-Η βραδιά θα κλείσει με την παρέα του Υακίνθου.
-Στο χώρο θα βρίσκεται ο Γιώργης Σαλούστρος με το τσάι του.
Υπό την αιγίδα του Δήμου Ανωγείων και της Περιφέρειας Κρήτης.Μέγα χορηγοί Όμιλος Καράτζη. Ευχαριστούμε τα Βεγγαλικά ART FIREWORKS.Στην προσπάθεια αυτή συμμετέχουν ενεργά όλες οι γυναίκες του χωριού, το ΚΑΠΗ Ανωγείων και τα σχολεία των Ανωγείων.
“Στα πόδια του Αί Γιώργη μπροστά, το τέρας του φασισμού,το αποτέλεσμα που δεν ήταν και δεν είναι άλλο πέρα από τα ολοκαυτώματα ψυχών και κοινωνιών..” αναφέρει χαρακτηριστικά ο π.Ανδρέας Κεφαλογιάννης για την τοιχογραφία που ολοκληρώθηκε χθες στον εξωτερικό τοίχο του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου, σε μια ακόμα δημιουργία του Αγιογράφου Νίκου Καζινάκη, μετά από τους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης που βρίσκονται εντός του Ναού. Η τοιχογραφία είναι μια δωρεά του Αντώνη και της Μαρίτας Καράτζη.
Κάτω από την τοιχογραφία θα στηθεί μια πέτρινη σκαλιστή πλάκα που θα περιλαμβάνει τους στίχους που έγραψε για την περίσταση ο δημοσιογράφος και καλός φίλος των Ανωγείων, Μιχάλης Λαμπαθάκης. Οι στίχοι είναι οι κάτωθι:
“Ανάμεσα στα χαλάσματα, στο θρήνο, στης σκοτεινιάς τη στάχτη, εμείς κρατήσαμε γερά του Άη Γιώργη το κερί, κοντάρι το στεριώσαμε, υψώσαμε σημαία ματωμένη και προσευχή κάναμε το λυγμό, μέχρι που στήσαμε ξανά καμπαναριό, στέγες, σχολειά, γυναικωνίτες, άμβωνες και με γυμνές πατούσες μπήκαμε μες την εκκλησιά… με τη φούχτα μας σφιχτά κλεισμένη κάμαμε το σταυρό πάνω στο μπέτι μας που άντεξε θεριά, σύννεφα και δαιμόνους μα τελικά αποδείξαμε πως είναι στην μπόρεση μας, στων ανθρώπων τα θυσιαστήρια, να ανταλλάσσουμε όσο κι αν μας καίνε οι ντροπές, αντίδωρο τον πόλεμο με ειρήνη..”
Ο ιερωμένος του Ναού π.Ανδρέας Κεφαλογιάννης αναφέρει στην ανάρτηση του:
“Θέλησε και βγήκε έξω από την Εκκλησιά του, ο άγιος μας. Τροπαιοφόρος σε σχέση με τα όσα έχει καμωμένα για τα Ανώγεια και τους ανθρώπους του Ψηλορείτη. Στα Ολοκαυτώματα δεν επέτρεψε να χαθεί η δύναμη μας, το κουράγιο και η αλληλεγγύη μεταξύ μας. Στον πόνο, σκούπισε τα δάκρυα μας, έσπρωξε νέους και γερόντους, να δώσουν πάλι τη ζωή, τη χαρά, την ελπίδα. Ο άγιος μας δεν κάνει διακρίσεις. Δεν επιτρέπει το διαχωρισμό, νοιάζεται στο να είναι όλοι οι συντοπίτες ενωμένοι, αναγνωρίζει τους αγώνες μας, ευλογεί και συμπάσχει με τα όσα η πορεία μας η δύσκολη μας φέρνει μπρος τα πόδια μας. Εμείς τον ευχαριστούμε. Του εξομολογούμαστε. Τον τιμάμε και αναγνωρίζει έμπρακτα, πως συμπαθεί την ιδιαίτερη σχέση που έχουμε μαζί του, θεωρώντας τον, ως τον φίλο μας τον Αι Γιώργη. Στα πόδια του μπροστά το τέρας του φασισμού, το αποτέλεσμα που δεν ήταν και δεν είναι άλλο πέρα από τα ολοκαυτώματα ψυχών και κοινωνιών. Μπορεί και πολεμάει καθετί ολοκληρωτικό, κάθε ανορθόδοξο και ανθρωπίνως ανεπίτρεπτο. Βγήκε ο άγιος μας στη Βεράντα του μικρού σε χώρο, μα τόσο μεγάλου σε αλήθειες και αξία ναού μας. Όλοι μα όλοι μπορούν κι αντικρίζουν το βλέμμα του, την κορμοστασιά του, τη γαλήνη του. Προσευχή είναι η σχέση μας μαζί του. Λυτρωτική, αληθινή, μακραίωνη. Αναλογιζόμαστε πόσο γρήγορα περνούν τα χρόνια και με τι ταχύτητα οι στιγμές. Είναι λοιπόν ματαιότητα να πιστεύουμε πως μόνοι μας μπορούμε τα πάντα. Υποκρισία και πλάνη μία τέτοια σκέψη. Μπορούμε τα πάντα αν και μόνο εάν, αναγνωρίσουμε πως έχουμε προστασία θεού, επίβλεψη αγγέλων, συμπόρευση αγίων. Ένας εξ αυτών ο δικός μας Αι Γιώργης, του ολοκαυτώματος, του τώρα, του πάντα..”
Άμεση προτεραιότητα δίνει ο Δήμος Ανωγείων στην υλοποίηση δυο έργων πνοής εντός του χωριού ύψους περίπου 1.5 εκατομμυρίου ευρώ, μετά την απόφαση του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης για την ένταξη τους στις 19 Απριλίου. Πρόκειται για την ανάπλαση του κεντρικού δρόμου από Μετόχι μέχρι Κέντρο Υγείας αλλά και αυτή των στενών Άη Γιάννη-Σπιθουριανά-Τσουρολιό-Κατσαμπά. Η ολοκληρωμένη μελέτη που είχε υποβληθεί εγκρίθηκε οριστικά και θα αλλάξει την εικόνα των περιοχών αυτών. Πιο αναλυτικά όσον αφορά την απόφαση και τη μελέτη:
Με απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κυρίου Γιαννακίδη Στάθη, εγκρίθηκε το ποσό των 1.490.600,28 € που αφορά στην ένταξη στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) 2019 των έργων ανάπλασης του κεντρικού δρόμου του Μετοχιού (από βενζινάδικο Χαιρέτη έως Kέντρο Yγείας Ανωγείων) προϋπολογισμού 1.054.000,00 € και των στενών Άη Γιάννη-Σπιθουριανά-Τσουρολιό-Κατσαμπά προϋπολογισμού 436.600,28€.
Τα έργα βάσει των μελετών που έχουν εκπονηθεί, θα περιλαμβάνουν πλακοστρώσεις, ασφαλτοστρώσεις, δημιουργία πεζοδρομίων, δημιουργία θέσεων στάθμευσης, φωτισμό, παγκάκια κ.ά. Λόγω της σπουδαιότητας των έργων αυτών στην αισθητική αναβάθμιση του Δήμου μας, θα δοθεί άμεση προτεραιότητα στην υλοποίηση αυτών από όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
Ταυτόχρονα είναι σε εξέλιξη η μελέτη υπογειοποίησης του εναέριου δικτύου της ΔΕΗ στο τμήμα που αφορά στην ανάπλαση στον κεντρικό δρόμο στο Μετόχι το οποίο θα συνεισφέρει περεταίρω στην αισθητική αναβάθμιση της περιοχής.
Ο Δήμος Ανωγείων αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει δημόσια τον Υφυπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης κο Γιαννακίδη Στάθη για την απόφασή του καθώς επίσης και τον Υπουργό Εσωτερικών κο Αλέξη Χαρίτση και τον Ειδικό Σύμβουλο του κο Μαρίνο Ρουσιά για τη συμβολή τους στην ένταξη για χρηματοδότηση των παραπάνω έργων στο ΠΔΕ του Υπουργείου Εσωτερικών.
– Αποκαλύπτει πως ματαιώθηκε το σχέδιο απαγωγής των πραξικοπηματιών και ποιους επώνυμους έκρυβε στο σπίτι της, ανάμεσα τους και ο θείος του σημερινού πρωθυπουργού
Συνέντευξη στον Γιώργη Μπαγκέρη
Φώτο: π. Ανδρέας Κεφαλογιάννης
21 Απριλίου 1967, μια από τις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, με μια ομάδα επίορκων αξιωματικών να ρίχνουν την Ελλάδα στο σκοτάδι της Δικτατορίας για επτά ολόκληρα χρόνια. Η Χούντα των Συνταγματαρχών κατέλυσε κάθε έννοια ελευθερίας, οδήγησε χιλιάδες Δημοκράτες πολίτες στις εξορίες και τα κρατητήρια, ενώ τραγικός ήταν ο επίλογος της με τη μεγάλη προδοσία σε βάρος της Κύπρου.
Από την πρώτη κιόλας ημέρα της επιβολής της, τα Ανώγεια βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του αγώνα, οι δημοκράτες κάτοικοι του μαρτυρικού αυτού τόπου και αντιτάχθηκαν με κάθε μέσο στους πραξικοπηματίες. Από την πρώτη μαζική συγκέντρωση δημοκρατικών πολιτών στο Ηράκλειο την πρώτη μέρα της Χούντας, μέχρι το Πολυτεχνείο και αργότερα στην οριστική πτώση της. Ένας από τους πρωταγωνιστές με σπουδαία αντιστασιακή δράση ήταν και ο Γιάγκος Σκουλάς του Εμμανουήλ και της Αγάπης την ιστορία του οποίου θα παρουσιάσουμε σήμερα μέσω της συγκλονιστικής αφήγησης της συζύγου του Ζαφειρένιας Σκουλά.
Γεννημένη το 1934, η 85χρόνη σήμερα Ζαφειρένια, ακμαιότατη και με καθαρό μυαλό μας αφηγείται τους πρώτους μήνες της δικτατορίας, όπου το σπίτι της είχε γίνει καταφύγιο δημοκρατικών πολιτών από όλη την Κρήτη, μέσα στο οποίο μέσω ενός τυπογραφείου που είχε ο Θανάσης Σκουλάς τυπώθηκαν οι πρώτες προκηρύξεις της οργάνωσης Δ.Α.Κ (Δημοκρατικός Αγών Κρήτης)! Για να υπάρχει ασφάλεια ο τεχνίτης Αντώνης Καλομοίρης του Οδυσσέα, δημιούργησε το 1967 στην πίσω αυλή του σπιτιού της Ζαφειρένιας μια κρύπτη στον τράφο που υπάρχει εκεί, όπου μέσα έκρυβαν το τυπογραφείο, τις προκηρύξεις, τα όπλα και όλα τα άλλα εργαλεία της οργάνωσης της Δ.Α.Κ. Μετά από 52 χρόνια η ΑΝΩΓΗ ανοίγει την κρύπτη της πίσω αυλής στο Περαχώρι και σας παρουσιάζει την αυθεντική πρώτη προκήρυξη κατά της Δικτατορίας, αλλά και τα υπολείμματα που υπήρχαν μέσα από το τυπογραφείο, τα μελάνια και τους κυλίνδρους και όλα τα απαραίτητα εργαλεία των Αντιστασιακών Κρητικών Ανωγειανών και μη που έβρισκαν καταφύγιο στο σπίτι της στο Περαχώρι, με τους περισσότερους αγωνιστές να συλλαμβάνονται αργότερα, να βασανίζονται και να καταδικάζονται σε χρόνια φυλάκισης. Ανάμεσα σε αυτούς πέραν των Ανωγειανών, ο Φοίβος Ιωαννίδης, ο Ηρακλής Τσίπρας, ο Μιχάλης Σάλας και άλλοι.
Παράλληλα όμως με την κρύπτη, η Ζαφειρένια Σκουλά ανοίγει και τους ασκούς της μνήμης της και μας μιλάει για τον αγωνιστή σύζυγο της, που στην διάρκεια της τρίμηνης κράτησης του υπέστη φρικτά βασανιστήρια.”60 ώρες τον είχαν όρθιο χωρίς νερό, με μια λάμπα αναμμένη κολλημένη στο μέτωπο του” μας λέει χαρακτηριστικά η Ζαφειρένια Σκουλά, τονίζοντας ότι αυτή ήταν η αιτία του κακού, που οδήγησε τον Γιάγκο Σκουλά στο θάνατο το 1975 σε ηλικία μόλις 49 ετών αφήνοντας την μόνη με 7 μικρά παιδιά.” Άμα ακούσω Χούντα τρέμω..” αναφέρει με λυγμούς, μια γροθιά στο στομάχι για τους σημερινούς λίγους αλλά ακραίους νοσταλγούς του φασισμού.
Η κρύπτη στην πίσω αυλή της Ζαφειρένιας Σκουλά στο Περαχώρι. Την έφτιαξε ο Αντώνης Καλομοίρης του Οδυσσέα το 1967. Σήμερα μένουν εκεί τα υπολείμματα του τυπογραφείου του Θανάση Σκουλά, μελάνια, κύλινδροι και μερικές από τις πρώτες προκηρύξεις της Δ.Α.Κ.
Διαβάστε παρακάτω όλη την αφήγηση της Ζαφειρένιας Σκουλά στην “Α”, καθώς και το κείμενο της προκήρυξης της Δ.Α.Κ. κατά της Χούντας:
Τα σπίτια των Ανωγείων, καταφύγιο για τους δημοκράτες πολίτες
Τσι είχανε σημειωμένους για εκτέλεση, Γιάγκος Σκουλάς,Φοίβος Ιωαννίδης, ο Θανάσης Σκουλάς και οι άλλοι. Και ο κουνιάδος μου ο Βασίλης ο Καλομοίρης ή “Βιθύλος” ήτανε στην οργάνωση…Ο Φοίβος Ιωαννίδης έκαμε επαέ 15 μέρες στο σπίτι μου.Ο Θανάσης Σκουλάς μας τσι φέρε στο σπίτι μας. Ερχόντουσαν κάθε αργά και γέμιζε από πάνω ο οντάς.Εγώ εμαγέρευγα, τον εκουβαλούσα τα φαγητά. Δεν εγάτεχα ίντα ελέγανε. Ήτανε μια δεκαπενταριά άτομα από όλη τη Κρήτη. Κανένα μήνα τσι κρύβαμε εδώ, μετά εφεύγανε από το ένα σπίτι και επηγαίνανε στο άλλο. Πολλά σπίτια στα Ανώγεια κρύβανε τσι Δημοκράτες από τη Χούντα. Ο Φοίβος Ιωαννίδης μετά από εδώ κρυβότανε στο σπίτι του Νταμπάκη. Και τα έχει γράψει όλα αυτά, πως επέρασε καλά πως είμαστε φιλόξενοι άνθρωποι. Αλλά στραπατσαρίστηκε κι αυτός μετά από τη Χούντα άσχημα, σαν τον άντρα μου.Μετά εδά από τη Χούντα που ήρθε η ελευθερία, ήρθε ο Φοίβος πάλι στο σπίτι μας και μου είπε: “Ζαφειρένια, εγώ θα έρχομαι εδώ, και με το αεροπλάνο να είμαι από πάνω θα κατεβώ να σε δω, γιατί δε θα ξεχάσω τη περιποίηση που μου έκανες και το ψωμί που μας ζύμωνες!”.
Στο σπίτι μου είχε έρθει για καταφύγιο και ο Ηρακλής Τσίπρας (σ.σ θείος του σημερινού πρωθυπουργού) και ο Μιχάλης Σάλας (σ.σ της Τράπεζας Πειραιώς). Έλεγα του Μιχάλη του Σάλα να προσέχει γιατί είναι νεαρός 17 χρονών και είναι αμαρτία να χαθεί και μου έλεγε: “Θεία μια μέρα θα δικαιωθούμε, μη φοβάσαι θα πέσει η Χούντα..!”
Η δημιουργία της κρύπτης, έξω στον τράφο της αυλής του σπιτιού της
Έπαε ερχόντουσαν και κουβεντιάζανε κάθε βράδυ.Ώρες ατελείωτες. Και είχανε το τυπογραφείο κιόλας και εγράφανε προκηρύξεις! Αυτό το τυπογραφείο το είχε ο Θανάσης Σκουλάς γιατί πριν τη Χούντα έβγανε μια εφημερίδα στο Ηράκλειο. «Κρητικό Φως» την λέγανε την εφημερίδα!Αλλά αυτό παιδί μου το μηχάνημα έκανε πολύ φασαρία! Αφού μια μέρα ερχόμουν από το φούρνο και γροικώ τη φασαρία και λέω”Ω! τσι σκύλους κι αδε μας εκάψουνε επαέ.”. Βγήκα και τους το είπα, για όνομα του Θεού τους λέω, αυτό το πράγμα μη το ξαναβάλετε γιατί γροικάτε από τον Τσίπουρα (σ.σ περιοχή στο Περαχώρι) και θα καούμε επαέ και οι μικροί και οι μεγάλοι! Αν περνά κανείς χωροφύλακας ή κιανείς προδότης, γιατί και οι προδότες δε λείπουνε ποτέ, και το ακούσει εχαθήκαμε! Μετά λοιπόν από αυτά που τους είπα τα μαζέψανε και ανοίξανε μια τρύπα, μια κρύπτη. Ο Αντώνης ο Καλομοίρης του Οδυσσέα την έφτιαξε τη τρύπα, την τσιμεντάρισε μετά και τα βάλανε όλα μέσα εκεί.Μηχανήματα. προκηρύξεις, μελάνια και ίντα δεν είχανε! Όλα τα έβαλαν στην τρύπα.Θυμάμαι ο Θανάσης Σκουλάς όταν με άκουσε που τόνε έκανα παρατηρήσεις για την τρύπα μου έλεγε:”Εγώ μρε Ζαφειρένια θα σε κάμω Μπουμπουλίνα!”. Μρε άστα αυτά που λες και πρόσεχε γιατί έχω 7 μικρά κοπέλια και άσε τσι Μπουμπουλίνες του έλεγα και εγελούσανε όλοι. Αλλά τα έκρυψαν τελικά. Και η τρύπα υπάρχει ακόμη. Έχει μερικά εξαρτήματα μέσα, μερικές προκηρύξεις, εργαλεία, μελάνια Όταν στη Χούντα την φτιάξανε τη τρύπα τα είχαν όλα μέσα και το τυπογραφείο αλλά και πολλά όπλα. Μετά τα είχανε πάρει τα πιο πολλά και τα πήγαν αλλού. Αλλά και εσύ όπως θα δεις έχει μερικά πράγματα ακόμη μέσα κι ας έχουνε περάσει τόσανα χρόνια.
Η παρολίγον απόπειρα απαγωγής των πραξικοπηματιών στο Αρκάδι
Όταν ήταν η γιορτή του Αρκαδίου το Νοέμβριο του 1967, ήρθε εδώ στο σπίτι μας ένας από τα Χανιά. Και έφερε τη πληροφορία ότι στον εορτασμό του Αρκαδίου θα κατεβούν από την Αθήνα ο Παττακός, ο Ιωαννίδης και ο βασιλιάς. Το ακούει αυτό όλη η ομάδα που κρυβόταν στο σπίτι μου και όλοι είπαν εδά είναι η ώρα μας να πάμε να τσι πιάσουμε να τσι εξολοθρεύσουμε. Εκεί όμως που κουβεντιάζανε ήταν μέσα ένας προδότης όπως εμάθαμε μετά και επήγε και είπε το σχέδιο αυτό και χάλασε η ιστορία. Ω τη παντέρμη τη προδοσία κακή που είναι! Αυτοί θελά τσι απαγάγουνε μα ο προδότης επήγε πιο μπροστά!
Το φαγητό και η…παραπλάνηση των 7 μικρών παιδιών…
Τόσοι άνθρωποι που ήταν πάνω στον οντά και κάθε μέρα εμαγέρευγα για όλους. Κι έψηνα το κρέας και το βλέπανε το κρέας τα κοπέλια και εθαρρούσανε πως θέλα το φάνε! Και μετά από λίγο που το έβγαζα κρυφά απάνω να μου λένε τα κοπέλια “Ε, μα, το κρέας ίντα το κάμες;” και έλεγα πως επέρασε ο σκύλος και το έφαγε! Τα κοπέλια αν και μικρά ερωτούσανε, μα ποιοι είναι αυτοί και ίντα κάνουν εδώ κάθε βράδυ και τους έλεγα “Ρωτηχτάδες μωρέ είναι, από τα Βορίζια ήρθανε και χάνουν πρόβατα και τα ρωτούνε! Μα τα κοπέλια δε μπορείς να τα κοροϊδέψεις εύκολα..
Το παραλίγο δυστύχημα με γεμάτο όπλο στο σπίτι του Νταμπακομανώλη
Όταν εκρυβόντουσαν στο σπίτι του Νταμπάκη, μια μέρα ο Φοίβος Ιωαννίδης εξεγαργάριζε (σ.σ περιεργαζόταν) ένα όπλο. Αλλά αυτός ο Φοίβος δεν είχε ιδέα από πιστόλια καθόλου. Και το πιάνει τυχαία ο Νταμπακομανώλης και λέει του Φοίβου “έχει μρε πράμα μέσα;” ” Όχι λέει ο Φοίβος που δεν εγάτεχε .Και όπως το πιάνει ο Νταμπακομανώλης και το ξεγαργάριζε, μια στιγμής “ντάκα” και φεύγει η σφαίρα και παραλίγο να βρει τον Φοίβο στο κεφάλι. Ευτυχώς εγλίτωσε..
Η σύλληψη του Γιάγκου Σκουλά
Δυο τρεις βραδιές επήγαινε ο άντρας μου και εξόμενε στσι μάνας μου. Από εκεί τον πιάσανε. Κάποιος θα τον είδε και το πρόδωσε στσι χωροφύλακες και τον πιάσανε στο σπίτι τσι μάνας μου στα Ανώγεια. Η μάνα μου ήταν εκεί και έμενε με τη θεία μου.Και επήγανε οι χωροφύλακες και τον έπιασαν και τον επήγαν στον σταθμό της χωροφυλακής επαέ στα Ανώγεια. Και μου μήνυσε ο άντρας μου να πάω δυο κουβέρτες κι ένα μαξιλάρι και του τα πήγα εκεί που τον κρατούσαν στα Ανώγεια.
Η είσοδος του Έλληνα δωσίλογου που υπέδειξε τον Γιάγκο Σκουλά
Μετά τον πήγανε στο Ηράκλειο. Μια μέρα τον εστέσανε μου έλεγε ο άντρας μου στη γραμμή και εμπήκε μέσα ένας “καλοθελητής” (σ.σ εννοεί προδότης) που έδειχνε στσι Χουντικούς ποιοι έκαναν αγώνα. Σα τσι δωσίλογους τσι κατοχής! Και είχανε στη γραμμή τον άντρα μου και τον Λιόντα, τον Καλομοίρη. Ψηλός ο άντρας μου, κοντός ο Λιόντας. Και μπαίνει μέσα ο καλοθελητής και τον ρωτά ο διοικητής: “Ποιος ήταν από τσι δυο αυτούς στην οργάνωση;”. Λέει αυτός:”Ο κοντός δεν ήτανε ο ψηλός ήτανε..”. Τον ήξερε ο άντρας μου τον προδότη, εθαρρούσανε πως ήταν πατριώτης μα αυτός δεν ήτανε και τον πρόδωσε. Και έκανε και τον άντρα ο προδότης και εφώναζε του Γιάγκο:”Ίντα μωρέ θελά τόνε κάμεις το βασιλιά:Τα πρόβατα σου θέλα τόνε βάλεις να σου αρμέξει:” και έπιασε τον άντρα μου από τα μαλλιά και του τη παίζει και κολλά στο τοίχο. Ίντα θέλα κάμουνε: Μιλιά! Ούτε ο Λιόντας, ούτε ο Γιάγκος. Ίντα να κάμουνε έκεια μέσα, να αντισταθούνε: Αυτά τα μαρτύρια έκανε παιδί μου η Χούντα.
60 ώρες όρθιος μπροστά σε μια αναμμένη λάμπα..
Εκείνη η εποχή παιδί μου με έκαψε. Δε θέλω να τα θυμούμαι μα αφού με ρωτάς θα σου πω για να μάθει και ο κόσμος τι έκαναν αυτοί εκεί στη Χούντα.
Ζωντανά μαρτύρια επέρασε ο άντρας μου ο Γιάγκος 3 μήνες στα χέρια ντόνε και έκεια μέσα έπαθε την αρρώστια. Γιατί όντε εγύρισε πίσω μου λέει:”Στο κρατητήριο μέσα έκοψε το αίμα μου.Έκεια που εσκέφτουμουνε ότι σας έφηκα μοναχούς και έρημους έκοψε το αίμα μου..”
Γιατί τον είχανε παιδί μου 60 ώρες και έστεκε και είχε μπροστά στο κούτελο του μια λάμπα μεγάλη αναμμένη. Έτσι έστεκε και επρηστήκαν τα πόδια ντου και σπάσανε τα παπουτσοβάσταγα! Σκέψου να δεις ίντα ζόρε είδανε αυτά τα πόδια. Και με την κίνηση που έκανε με τα χέρια και με το πρήξιμο έσπασε τσι χειροπέδες. Αυτός τσι σπάσε τσι χειροπέδες! Με το να δει ο φύλακας ότι έσπασε τσι χειροπέδες πάει στον διοικητή του και του λέει:”Κύριε διοικητά έχουμε εδώ έναν Κουταλιανό!”.Ξαφνιάστηκε ο διοικητής και πάει με το φύλακα να δει τον Κουταλιανό. Μπαίνει μέσα στο κελί και τους εφώνιαζε ο Γιάγκος:”Γουρούνια θα σας ε φάω, έτσιε θα σας ε φάω, θα σας ε ρουφήξω” και του λέει ο διοικητής:”Κύριε Σκουλά τι θέλεις;”. Και απαντά αυτός δυνατά:”Τι θέλω; Ένα ποτήρι νερό. Κι ένα τσιγάρο. Τίποτα άλλο δε θέλω από σας. Γουρούνια..”.Τελικά πήρε το νερό και το τσιγάρο και τον αφήσανε ήσυχο μετά από 60 ώρες στη λάμπα αποκάτω..
Τότε πριν τη Χούντα είχαμε επαέ ένα σύντεκνο μας από τα Χανιά, Μαμάλιο τον ελέγανε και είχε φέρει παλιά ένα αξιωματικό στο σπίτι μας και τόνε τραπεζώσαμε. Αυτός λοιπόν ο αξιωματικός έτυχε εκεί στο κρατητήριο που ήτονε ο άντρας μου. Και πάει στο διοικητή και του λέει:”Αυτόν τον άνθρωπο αν τον ξαναπειράξετε και τον κακοποιήσετε ξανά, εγώ αφήνω τη στολή μου και φεύγω…”. Από εκεί λοιπόν και πέρα δεν τον ξαναβασανίσανε μονό τσι πήρανε από το Ηράκλειο και τσι πήγανε στα Χανιά.
Οι στρατιές της στο Ηράκλειο για να τον δει στο κρατητήριο
Στο Ηράκλειο όταν τον είχανε εσήκωνα τον Επαμεινώντα (σ.σ τον γιο της), μωρό τότε και επήγαινα κάθε μέρα. Να του πάω τα τσιγάρα να του πάω το φαΐ.Και ποτέ δεν του τα έδωσαν αυτά που κρατούσα! Τίποτα απολύτως, ούτε ένα τσιγάρο. Ποτέ πράμα! Αυτοί μου έλεγαν ότι θέλα του τα δίνουνε. Ευχαρίστως κυρία μου έλεγαν οι χωροφύλακες. Και απής επόρισε ο Γιάγκος μου είπε ότι ποτέ δεν του έδωσαν τίποτα από ότι κρατούσα.Να δεις ανθρώπους..
Μια μέρα εβάστουνα το κοπέλι και σίμωσα στα κάγκελα και κάνει το κοπέλι:”Μπαμπά!” και φωνάζει ο φύλακας:”Τα χάδια να τα αφήσετε, επαέ δεν είναι για χάδια..” και μας διώχνει.
Το δε αύριο πάλι να μαγειρέψω και να πάρω το λεωφορείο να πάω. Έσυρα και εγώ πολλά παιδί μου και πως τα πέρασα δε γατέχω! Ύστερα που τσι πήγανε στα Χανιά πως θέλα πάω: Ήταν μακριά. Δεν πήγα καθόλου εκεί αλλά έπεψε η δύναμη του Θεού και τσι ελευθέρωσε γρήγορα.
Έλληνες χωροφύλακες της Χούντας, χειρότεροι από τους Γερμανούς στρατιώτες
Μνήστητι μου Κύριε των έλεγα των χωροφυλάκων. Μπροστά τους τα έλεγα παιδί μου. Παναγία μου τον έλεγα, εγώ θυμούμαι και τσι Γερμανούς γιατί έζησα και την Κατοχή αλλά αυτά τα πράγματα δεν τα κάνανε ούτε οι Γερμανοί! Πως θα αφήσεις το παιδί να αγγίξει τον μπαμπά του, θα του κάνει τι: Θα τόνε πάρει να φύγει: Τους τα έλεγα μα δε μου απαντούσανε. Μιλιά δεν εβγάλανε.
Ο θάνατος σε τροχαίο του συντρόφου του Γιάγκου Σκουλά, Νίκου Γιαμαλάκη, αμέσως μετά την απελευθέρωση τους..
Τρεις μήνες έκαμε σύνολο σε Χανιά και Ηράκλειο ο άντρας μου, αλλά αν δεν γινότανε το πραξικόπημα που έγινε τότες στο Αρκάδι θελά τσι πάνε στο εκτελεστικό απόσπασμα. Τον πήγαν το λοιπόν στα Χανιά και εκεί αθωώθηκε και γύρισε στα Ανώγεια. Στη διαδρομή μάλιστα της επιστροφής σκοτώθηκε ο Νίκος Γιαμαλάκης. Αυτός ήτανε μαζί με τον άντρα μου στο κελί στα Χανιά και μόλις ελευθερωθήκανε του λέει του άντρα μου να πάει στο σπίτι του να τον γνωρίσει στους γονείς του μετά από όσα πέρασαν μαζί και το κουράγιο που έδινε ο ένας στον άλλο.”Όχι Νίκο” του λέει ο Γιάγκος “δεν έρχομαι γιατί με περιμένουν και μένα οι δικοί μου. Άμε εσύ στους δικούς σου να πάω και εγώ στους δικούς μου κι άλλη ώρα θα σμίξουμε να κάνουμε παρέα.”. Και δε πάει ούτε 30 μέτρα με το αμάξι και πέφτει και σκοτώνεται ο Γιαμαλάκης, εγκρεμίστηκε με το αμάξι. Όταν ήρθε στα Ανώγεια ο άντρας μου μετά από λίγο το έμαθε πως εσκοτώθηκε ο φίλος του και έκλαιγε και μου έλεγε πως δε μπορεί να πάει στη κηδεία. Με αυτόν τον άνθρωπο εζήσαμε λέει τόσα μαζί πως θα πάω. Τελικά έκαμε τη καρδιά πέτρα άλλη μια φορά και πήγε στη κηδεία να κλάψει το σύντροφο του.
Τι είναι η Χούντα για τη Ζαφειρένια Σκουλά
Άμα ακούσω τη λέξη μόνο Χούντα παιδί μου, σηκώνεται η τρίχα τσι κεφαλής μου. Έκεια τα έπαθε όλα ο άντρας μου. Από εκείνηνα την ιστορία του 1967 εχάλασε και η υγεία του και τον έχασα τελικά το 1975 από μελιταίο. Μόνο 49 χρονών ήτονε και είχαμε 7 κοπέλια. Έκοψε το αίμα του στο κρατητήριο να σκέφτεται εμένα, τα κοπέλια, τα πρόβατα του και να τον έχουνε όρθιο τόσεσας μέρες. Επεράσαμε ντο κι αυτό, ίντα θέλα κάμουμε:
Άμα γροικώ στη τηλεόραση 21 Απρίλη του 1967 αλλάζω κανάλι και λέω να μην τσι δω γιατί αυτοί με κάψανε και δεν ξαναείδα άσπρη μέρα. Μόνο στεναχώρια και δάκρυ μου θυμίζει η Χούντα. Άμα ακούσω Χούντα τρέμω..
Ο θάνατος του Γιάγκου Σκουλά το 1975
Μόλις ετελείωσε η Χούντα αρρώστησε και πέθανε το 1975. Μα η Χούντα ήτανε η πρώτη αιτία που αρρώστησε και τον έχασα 49 χρονών.Η χάρη του Θεού και τσι Παναγίας μου δώκε παιδί μου δύναμη και ανάθρεψα μετά εφτά κοπέλια! Θυμούμαι ότι στη κηδεία δεν εγάτεχα καθόλου που πατούσα. Με βάζει ο Βασίλης Σκουλάς και με φέρνει στο Περαχώρι από το νεκροταφείο. Και έκεια που καθόμουν έρχεται ο μικρός μου ο Επαμεινώντας και μου λέει “Μαμά ίντα θα γενούμε εδά;”Σώπα παιδί μου του είπα μα ο Θεός είναι μεγάλος. Η Αγάπη η κόρη μου ελιγώθηκε και ένας μου πε ότι ο Βαγγέλης μου ήτανε στο νεκροταφείο και κυλιόταν στον τάφο. Τότεσας με όλα αυτά εσυνείφερα και εγώ και είπα μα δε θα χάσω εδά και τα κοπέλια μου. Τότε ακριβώς θυμάμαι και είχε μπει μέσα στο σπίτι του Γερογιάννη η καλόγρια και με θωρρεί με τον Επαμεινώντα στη ποδιά και μου δώκε κουράγιο ότι με τη χάρη τσι παναγίας θα τα αναθρέψω τα παιδιά μου. Έτσι συνήλθα και στάθηκα Μάνα και πατέρας και με τη δύναμη του θεού πρώτα.
Το μήνυμα της στους σημερινούς νέους
Θέλω να πω στα νέα παιδιά να έχουν υπομονή σε όλα τα πράγματα. Να μην αγχώνονται τόσο πολύ και να έχουν το θάρρος τους στον Θεό. Όποιος έχει τα θάρρη του στο θεό αδείπνητος δε θέτει λέει ο λαός!
Το μοιρολόι για τον άντρα της στο σαρανταήμερο μνημόσυνο
Τον καιρό τότε που εμείς οι παλιές μέναμε χήρες στα Ανώγεια είχαμε σαν έθιμο να κόβουμε τα μαλλιά μας και να τα βάζουμε στα χέρια του άντρα μας που πέθανε. Έκοψα λοιπόν τα κρουλλιά μου και τα έβαλα στα χέρια του και του λέω:
Δώρο Χριστουγεννιάτικο μπαξέ μου, σου κάνω τα κρουλλιά μου ακριβέ μου,
να τα κρατείς όπου κι αν πας κλωνάρι μου,να ‘χεις την ανάμνηση μου παλικάρι μου.
Γιατί εσύ μου άφησες στολή μου, τη πίκρα και τον πόνο μερακλή μου.
Στα σαράντα του πρόβαλα στο Λιβάδι και λέω
Βασιλικέ του Λιβαδιού, μπαξέ μου,και λούξ η του πλατάνου, ασκιανέ μου.
Ήσουνε Γιάγκο κι έφεγγες στολή μου, όλο το Περαχώρι ευγενή μου.
Με τη παρουσία σου αετέ μου, με την εμφάνιση σου εγλετζέ μου,
εστόλιζες κι ομόρφιζες κλωνάρι μου, όλο το Περαχώρι παλικάρι μου.
Και πως θα ρθούνε οι εκλογές μπαξέ μου, να λείπεις απου τη κάλπη εγλετζέ μου.
Σε ένα άλλο μοιρολόι για τον αδερφό της που έπαιζε μαντολίνο μαζί με τον Νίκο Ξυλούρη, αναφέρει
Πάρε το μαντολίνο σου αδερφέ μου κι ο Νίκος η τη λύρα ακριβέ μου.
Κι ο Πώλος από το Λαγγό κλωνάρι μου, κι οι τρεις μαζί να ρθείτε παλικάρι μου.
Να κάμετε η στο χωριό μπαξέ μου, μια βόλτα ως το Μετόχι ασκιανέ μου,
να στολιστούνε τα στενά κλωνάρι μου, κι όλοι οι δρόμοι των Ανωγειώ παλικάρι μου.
Κι οι κοπελιές των Ανωγειώ στολή μου, να βγούνε στο μπαλκόνι μερακλή μου.
Η προκήρυξη που τυπώθηκε στο σπίτι της Ζαφειρένιας Σκουλά:
Αναλυτικά το κείμενο που υπέγραφε η Δ.Α.Κ, Δημοκρατικός Αγών Κρήτης ανέφερε τα εξής:
Κρήτες Δημοκράτες,
Ο λαός μας υποδουλώθηκε πάλι, όπως πολλές φορές στη δραματική ιστορία του.Την 21η Απρίλη μια χούφτα ανδρείκελων που δρούσα συνωμοτικά από πολύ καιρό μέσα στο στρατό για να προλειάνουν το έδαφος, ετόλμησαν να στρέψουν τις κάννες των Ελληνικών τουφεκιών κατάστηθα στο λαό μας και να επιβάλλουν τη δικτατορία.Πουλημένα όργανα ξένων οι τρεις εφαρμοστές του προδοτικού σχεδίου καταλύσεως της ελευθερίας μας, δεν εδίστασαν να πατήσουν πάνω στο πτώμα της Δημοκρατίας και να ασελγήσουν πάνω στον καταστατικό χάρτη του πολιτικού μας συστήματος. Με τις ευλογίες και του βασιλιά κατέλυσαν το Σύνταγμα και φόρεσαν φίμωτρο στον υπερήφανο Ελληνικό λαό απειλώντας με τα τανκς και τα στρατοδικεία κάθε όρθιο ανάστημα. Μαύρη σκλαβιά πλακώνει τη Χώρα της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Μια σκλαβιά που σχεδιάστηκε έξω από την Ελλάδα και οργανώθηκε από ξένες υπηρεσίες για να γίνει ο πιο βαρύς ζυγός, η πιο ντροπιαστική αλυσίδα στα χέρια του λαού μας. Επικεφαλής αυτής της ύπουλης και άνανδρης επιδρομής κατά του λαού μας ετέθη ο Κόλλιας. Είναι γνωστός ο άνθρωπος αυτός από μια σειρά ανέντιμων ενεργειών του στην υπόθεση της δολοφονίας του Λαμπράκη.
Έλληνες,Κρήτες πατριώτες.
Εσείς που δεν εσκύψατε ποτέ και σε κανένα καταχτητή όσο δυνατό και όσο μεγάλο. Ήρθε και πάλι η ώρα μας.Είναι η ώρα που γράφεται η ιστορία των ωραίων αγώνων. Και σε τέτοιες ώρες ποτέ δεν επυκνώσετε τις τάξεις της αντίστασης στην όποια βια, με τη βίαιη επιστράτευση. Ορθοί, υπερήφανοι, γενναίοι, προχωρείτε πάντα εθελοντές στο χρέος του πολίτη. Στο χρέος του Έλληνα. Στο χρέος του Δημοκράτη. Στο πρόσθετο και βαρύ χρέος της ιδιότητας του Κρητικού. Ένα “παρών” χρωστάμε πάντα και σε κάθε στιγμή όταν οι ώρες το προστάζουν. Σ’αυτό το “παρών” σας καλεί και πάλι ο Δημοκρατικός Αγών Κρήτης. Ένα παρών στο καινούργιο Όχι που επιφύλασσε στη γενιά μας η Μοίρα της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας μας. Ένα παρών για μια θέση στις τάξεις μας που καθημερινά πυκνώνονται για να γίνουν στο τέλος η τρομερή στρατιά της Ελευθερίας που θα τιμωρήσει σκληρά τους δούλους των ξένων. Ένα παρών στη νέα Αντίσταση που θα σαρώσει τους προδότες, τους δειλούς και τους πουλημένους σε ξένα αφεντικά, βιαστές της Ελευθερίας των Ελλήνων. Επίκαιρος όπως πάντα ο Εθνικός μας ποιητής, μας καλεί όλους από το ύψος του βάθρου του.
“Ανάξιος όποιος όταν κρούει το προσκλητήρι των καιρών,
να το φυσάει ή να τ’ακούει σάλπιγγα ή τύμπανο, τ’ακούει δε λέι παρών..”
Δημοκράτες της λεβεντογέννας Κρήτης μας. Το όνομα της ιδιαιτέρας μας Πατρίδας, τη μεγάλη ιδιότητα του Κρητικού, την ελέρωσαν κάποιοι εφιάλτες που γεννήθηκαν κατά λάθος σ’αυτόν τον περήφανο τόπο. Ντρέπεται κάθε Κρητικός. Ντρέπεται ο αθάνατος Ψηλορείτης μας. Ντρέπονται οι πέτρες και το αιματοβαμμένο χώμα. Τρίζουν βαριά από αγανάχτηση οι αρμοί του βράχου στο Ακρωτήρι.
Πυκνώσετε τις φάλαγγες της Δ.Α.Κ. Σκληρή και αδυσώπητη νέμεση η τιμωρία μας θα πέσει στα κεφάλια αυτών που μας έκαναν να κοκκινίζουμε από ντροπή. Έχουμε για αυτό πρόσθετο χρέος να παλέψουμε διπλά. Μια σαν ελεύθεροι Δημοκράτες και μια σαν Τιμωροί προσβεβλημένοι Κρητικοί.
ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΖΗΤΩ Η ΚΡΗΤΗ
1967
Δ.Α.Κ.
-Να αναφέρουμε τέλος ότι σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Πατρις στις 22-4-2008 ήρθε στο φως το παραπεμπτικό βούλευμα για 29 αντιστασιακούς σε στρατοδικεία της Χούντας. Για την δράση τους καταδικάστηκαν σε φυλακίσεις αρκετοί από αυτούς που πέρασαν από το σπίτι της Ζαφειρένιας Σκουλά, ανάμεσα τους βέβαια και ο σύζυγος της Γιάγκος που είχε συμμετοχή μαζί με τον Θανάση Σκουλά στην πρώτη αντιστασιακή πράξη κατά της Χούντας στις 21 Απριλίου του 1967 σε μαζική συγκέντρωση στο Ηράκλειο και καταδικάστηκε σε 4 χρόνια. Στο παραπεμπτικό βούλευμα αναφέρονται επίσης μεταξύ άλλων τα ονόματων των Φοίβου Ιωαννίδη, Βασίλη Καλομοίρη του Νικολάου, Θανάση Σκουλά, Μενέλαου Ξυλούρη από Κρουσώνα, Νίκου Γιαμαλάκη, Ηρακλή Τσίπρα και του μόλις 17 ετών τότε Μιχάλη Σάλα, ενώ γίνεται αναφορά στην συνεργασία που είχε ο Φοίβος Ιωαννίδης με το στέλεχος της αριστεράς Κώστα Σμπώκο που ήταν ήδη στην παρανομία.
-Για την πραγματοποίηση της συνέντευξης με την Ζαφειρένια Σκουλά και το άνοιγμα της κρύπτης στην αυλή της, ευχαριστούμε θερμά για τη βοήθεια και συνεργασία του τον ανιψιό της Γιάγκο Σκουλά του Γιωργιό.
Συνέντευξη στον Γιώργη Μπαγκέρη
Συναντηθήκαμε με τον Σωκράτη Κεφαλογιάννη λίγες ημέρες μετά την ανακοίνωση μέσω της Ανωγής, της υποψηφιότητας του για τον Δήμο Ανωγείων, στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές του Μαΐου. Βρεθήκαμε στον υπέροχο χώρο του καφενείου της “Ντελίνας” όπου μας υποδέχθηκε ο σπουδαίος μας καλλιτέχνης Βασίλης Σκουλάς, μας κέρασε και μας άφησε μόνους να μιλήσουμε για το αγαπημένο θέμα όλων μας: Τα Ανώγεια! Ο Σωκράτης μας ανέλυσε όλες τις παραμέτρους που τον οδήγησαν να είναι εκ νέου υποψήφιος στα Ανώγεια, μας ανέπτυξε το σχέδιο και το πλάνο του για την τετραετία 2019-23, τονίζοντας ότι σήμερα έχει γίνει σοφότερος και πιο ώριμος από ποτέ για να υπηρετήσει τη μεγάλη Ανωγειανή κοινωνία. Παράλληλα μας μίλησε για τις εκλογές του 2014 και το γεγονός ότι δεν ζήτησε επανακαταμέτρηση παρότι έχασε με μόλις μια ψήφο διαφορά ενώ τέλος έστειλε το δικό του μήνυμα μέσω της εφημερίδας μας στους Ανωγειανούς όπου γης.
Αναλυτικά η συνέντευξη Σωκράτη Κεφαλογιάννη στην ΑΝΩΓΗ:
Ανακοίνωση υποψηφιότητας και η Υποδοχή της. Πως έλαβες την τελική σου απόφαση;
Καταρχήν να σε ευχαριστήσω για την ερώτηση γιατί μου δίνεις τη δυνατότητα να ξεδιπλώσω τις σκέψεις μου και να κάνω γνωστές στους συνδημότες μου τους λόγους γι’ αυτή μου την απόφαση.
Είναι μια απόφαση που πήρα μετά από ώριμη σκέψη που πηγάζει από την αγάπη μου και το ενδιαφέρον μου, ως Ανωγειανός, για το χωριό μου. Το πάθος και η αέναη διάθεση προσφοράς ως υπηρέτης, για τα κοινά του χωριού σε συνδυασμό με την προηγούμενη εμπειρία πιστεύω δημιουργούν ένα κράμα δυνατό για να υπηρετήσω το τόπο μας, φέρνοντας απτά αποτέλεσμα για την ανάπτυξη του. Δεν σας κρύβω ότι, μεγάλη συμβολή στην απόφασή μου αυτή, είχαν και οι κάτοικοι των Ανωγείων με τα μηνύματα που έπαιρνα και συνεχίζω να παίρνω τα οποία εκφράζουν την ανάγκη ο τόπος μας να ανοίξει τους ορίζοντες του για το μέλλον. Νιώθω ότι είμαι έτοιμος και πιο ώριμος από ποτέ, για να υπηρετήσω την μεγάλη Ανωγειανή κοινωνία. Η αγάπη του κόσμου στο πρόσωπο μου με γεμίζει ευθύνες για να ανταποκριθώ στις προσδοκίες τους, να υπηρετήσω το όνειρο όλων των Ανωγειανών για να ανεβάσουμε τα Ανώγεια ακόμα ψηλότερα.
Τι καινούριο κομίζει ο Σωκράτης στα Ανώγεια. Το γενικότερο όραμα σου για τον τόπο μας;
Σήμερα όλοι πιστεύουμε ότι ο Δήμος Ανωγείων πρέπει να μπει ξανά σε τροχιά ανάπτυξης, διεκδίκησης και πρωτοπορίας. Οι εμπειρίες μου αλλά και το καταστάλαγμα των προηγούμενων χρόνων, κυρίως όμως, οι δυνατότητες του τόπου μας αποτελούν την καλύτερη προϋπόθεση για να αλλάξουμε την προοπτική των Ανωγείων και κυρίως για τους νέους μας. Πιστεύω στη δύναμη και θέληση του Ανωγειανού να παλέψουμε για το κοινό όραμα μας μέσα από την ενεργοποίηση τους, μέσα από ομάδες εργασίας. Αυτή ήταν βασική μου επιδίωξη πάντα, αυτή είναι και τώρα με μεγαλύτερη εμπειρία και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
Βασικές προτεραιότητες ανάπτυξης. Δρόμος-Ψηλορείτης-Τουρισμός-Κτηνοτροφία. Που αλλού θα κινηθείς για την ανάπτυξη των Ανωγείων;
Ανέφερες βασικούς άξονες, πυλώνες για την ανάπτυξη των Ανωγείων. Τα προηγούμενα χρόνια εργαστήκαμε συστηματικά προς αναπτυξιακές κατευθύνσεις και υποδομές. Ενδεικτικά αναφέρω,
-Τον τόπο του Βοσκού,
-το Κέντρο Αρχαιολογικής Πληροφόρησης,
-το Κέντρο Πληροφόρησης του Φυσικού Πάρκου,
-την Μουσική Ακαδημία,
-το περίπτερο στην Νίδα, την αξιοποίηση του Ιδαίου Άντρου.
Παρεμβάσεις για την ανάδειξη της ιστορίας και του πολιτισμού των Ανωγείων.
Επίσης ολοκληρώσαμε βασικές υποδομές για την καλυτέρευση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, όπως η αποχέτευση, το δίκτυο ύδρευσης,
-την υπογειοποίηση των δικτύων της ΔΕΗ,
-την αποκατάσταση των χωματερών,
– τις διανοίξεις νέων δρόμων,
-τις αναπλάσεις κεντρικών αρτηριών και όλων των πλατειών από το Περαχώρι ως τα Σίσαρχα,
-διαπλατύνσεις δρόμων με σημαντικότερη παρέμβαση τον περιφερειακό δρόμο,
-την αγορά ακινήτων για την δημιουργία χώρων στάθμευσης,
-την ανακαίνιση κτηρίων όπως της Μαθητικής Εστίας, της πρώην Αγροτικής Τράπεζας,
-κάναμε παρεμβάσεις αναβάθμισης όλων των σχολικών μονάδων,
-κάναμε εκτεταμένες αναπλάσεις μέσα στο συνεκτικό τμήμα χωριού, στον Λαγγό και στο συνοικισμό στο Μετόχι,
-εγκαταστήσαμε εκ νέου 3 παιδικές χαρές,
-κατασκευάσαμε 5 ομβροδεξαμενές για τις ανάγκες των κτηνοτρόφων και εκτελέσαμε εκτεταμένες παρεμβάσεις στους δρόμους του βουνού και στην γεωργική ζώνη
και πολλές άλλες υποδομές που υλοποιήσαμε με αυτές τις στοχεύσεις.
-Στηρίξαμε όλες τις κοινωνικές, αθλητικές και πολιτιστικές δομές των Ανωγείων,
-την ανακαίνιση του Κέντρου Υγείας,
-εγκαταστήσαμε Τομέα ΕΚΑΒ στα Ανώγεια με την συμβολή σπουδαίων Ανωγειανών.
Η νέα Δημοτική αρχή παρέλαβε από εμάς μία σειρά από μελέτες ζωτικών έργων προς αξιοποίηση.
Είχαμε δρομολογήσει με τις σχετικές μελέτες και την ωρίμανση αυτών των έργων ενώ άλλοτε είχαμε εξασφαλίσει και την σχετική χρηματοδότηση,
-για την ολοκλήρωση του Χιονοδρομικού,
-της Σχολής Υφαντικής Τέχνης στο παλιό Περαχωριανό Σχολειό όπου στον περιβάλλον χώρο θα κατασκευαζόταν το παλιό Ανωγειανό Σπίτι του π. Δήμαρχου Γ. Σμπώκου όπως είχαμε μελετήσει,
-το Αστεροσχολείο στο Σκίνακα,
-το Πολιτιστικό Πάρκο στο Μετόχι,
-την αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων στην περιοχή Κούκος στην Καβαλαριά
και πολλές άλλες μικρές ή μεγάλες παρεμβάσεις που τα τελευταία χρόνια δυστυχώς δεν έγινε ένα βήμα προς τα εμπρός.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα αναπτύξουμε σε όλους τους Ανωγειανούς το ρεαλιστικό μας πρόγραμμα και σχέδιο που με την εμπιστοσύνη που θα μας δείξει στις εκλογές θα υλοποιήσουμε.
Ένα βασικό θέμα που αφορά όλους μας είναι ο δρόμος και θα ήθελα να κάνω ιδιαίτερη αναφορά. Εγώ θα το δεχτώ ακόμα και αν το τελευταίο τμήμα , Κυλιστός-Ανώγεια εξαγγελθεί την παραμονή των εκλογών. Το έχει ανάγκη το χωριό, είναι πολύ σημαντικό αυτό το έργο για την ανάπτυξη του χωριού.
Αν ανατρέξεις σε δημοσίευμα της Ανωγής, ακριβώς πριν δυο χρόνια, το 2017, θα διαβάσουμε ξανά ότι «ναι θα ενταχθεί το έργο και εντός του 2017 θα ξεκινήσουν οι εργασίες». Δεν τα έλεγα εγώ αυτά Γιώργο. Ωστόσο και την παραμονή των εκλογών εγώ θα δεχτώ την υπογραφή του Υπουργού για το τελευταίο αυτό τμήμα. Είναι πολύ σημαντικό έργο για τα Ανώγεια, δεν είναι όμως το μόνο που μπορεί να δώσει την προοπτική στο χωριό μας. Διότι όπως ξέρουμε ένας δρόμος έχει δυο κατευθύνσεις. Εμείς θέλουμε να ενισχύσουμε την κατεύθυνση της αύξησης του δημογραφικού στα Ανώγεια.
Να αλλάξει η δυναμική των Ανωγείων. Άρα οι πολιτικές μας πρέπει να αφορούν τις δομές, τις υποδομές και τις υπηρεσίες του Δήμου προς τον Δημότη. Είναι βασική στόχευση μας ο τρόπος συν-λειτουργίας των δημοτών με τον δήμο. Δεν είναι ξεκομμένα, είναι ένα και το αυτό.
Η διαβούλευση και οι δράσεις ελάφρυνσης των δημοτών είναι θέματα πρώτης προτεραιότητας.
Η ανάπτυξη πρωτοβουλιών κοινωνικής καινοτομίας είναι στους άμεσους σχεδιασμούς.
Η παραγωγή νέου πλούτου από την αξιοποίηση του πολιτιστικού, γεωφυσικού και παραγωγικού δυναμικού της περιοχής θα αποτελέσει τον πυλώνα δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας για τους νέους μας.
Μίλησες για ελάφρυνση των δημοτών, εμμέσως αναφέρεσαι στην απόφαση του δήμου να μπει σε λογαριασμούς δημοτών για να εισπράξει κάποια έσοδα;
Γιώργο, γνωρίζουμε όλοι ότι στις εκλογές του 2014 όλη η προεκλογική περίοδος και όλη η επίθεση που είχαμε δεχτεί είχε βασιστεί στο θέμα αυτό. Αμέσως μετά η νέα Δημοτική αρχή έπραξε αυτό που η νομοθεσία ορίζει και όχι κάτι διαφορετικό. Γνωρίζετε ότι οι αρχές που πρεσβεύω, οι οποίες είναι σύμφυτες του χαρακτήρα μου, δεν μου επέτρεψαν να μετέλθω ίδιες πρακτικές. Εγώ ποτέ δεν χλεύασα, ποτέ δεν κατηγόρησα, αν και θα μπορούσα.
Δεν το έκανα συνειδητά, διότι σαφώς θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι υποχρεώσεις αφορούν τόσο το Δήμο προς τον Δημότη, αλλά και του Δημότη προς τον Δήμο. Ωστόσο αυτό το οποίο λέω έχει να κάνει με το ότι το κόστος διαβίωσης του Ανωγειανού στα Ανώγεια είναι πολύ υψηλότερο από ότι για κάποιον που ζει σε μια μεγάλη πόλη.
Αυτό το κόστος τα χρόνια της βαθιάς κρίσης το είχαμε μειώσει ως Δημοτική Αρχή και οφείλουμε να μειωθεί περεταίρω.
Με κάποιο τρόπο όμως ο Δήμος πρέπει να έχει έσοδα. Πως θα εξασφαλίσεις έσοδα χωρίς πρόσθετες επιβαρύνσεις των δημοτών;
Είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Το ένα έχει να κάνει με την επιβάρυνση των δημοτών με τα δημοτικά τέλη και όλα τα παρεμφερή, όπου εκεί θα παρουσιάσουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο και αφετέρου είναι ότι στις υποχρεώσεις πρέπει να είμαστε συνεπείς. Συνεπείς, σαφώς με τις ιδιαιτερότητες του καθενός. Έχω ζητήσει επανειλημμένα να καταγράφουν ποιοι Ανωγειανοί με βάση κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια αδυνατούν να πληρώσουν. Είναι γνωστό σε όλους μας, είμαστε μια μικρή κοινωνία, ξέρουμε τι γίνεται. Αυτοί οι άνθρωποι γιατί να χρεώνονται ακόμα και σήμερα; Μια οφειλή την οποία μετά δεν μπορούν να διαγράψουν.Εμείς προτάσσουμε ότι όλα τα έργα και δράσεις να έχουν κοινωνικό πρόσημο και να ελαφρύνουν το οικονομικό βάρος των δημοτών.
Μίλησες για απαγκίστρωση από κομματικές αγκυλώσεις. Πόσο εφικτό είναι σε μια κοινωνία όπως των Ανωγείων;
Το έχω μετουσιώσει στο ψηφοδέλτιο μου, αλλά κυρίως Γιώργο το έκανα πράξη τα χρόνια που ήμουν δήμαρχος και το υπηρέτησα πιστά και τα τελευταία πέντε χρόνια από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι αποφάσεις μου είχαν ως γνώμονα μονάχα το χωριό. Και η στάση μου στα Συμβούλια είχαν ως γνώμονα μονάχα το συμφέρον του χωριού. Θεωρώ ότι είμαστε μια μεγάλη κοινωνία, η οποία όμως πρέπει να πορεύεται ενωμένα και για αυτό και το 2014 κατέθεσα την πρόταση για το ενιαίο ψηφοδέλτιο. Και ακόμα επειδή τότε είχα το πρώτο λόγο, ανέφερα για ενιαίο ψηφοδέλτιο και ας μην ήμουν εγώ ο επικεφαλής.
Είναι εφικτό σήμερα το ενιαίο ψηφοδέλτιο;
Κάθε φορά τον πρώτο λόγο τον έχει η εκάστοτε Δημοτική αρχή. Είναι ένας από τους στόχους μου στην επόμενη δημοτική περίοδο.
Εσένα πόσο σε απασχολεί ποια Κυβέρνηση θα εκλεγεί στις επερχόμενες Βουλευτικές εκλογές εντός του 2019, σε περίπτωση που είσαι και εσύ δήμαρχος Ανωγείων;
Σε μια προ εξαμήνου συνέντευξη μου σε ραδιόφωνο στο Ρέθυμνο, με ρώτησαν πως μου φαίνεται η δημοτική αρχή. Και επειδή επέμεναν στην ερώτηση αν και τους είπα ότι θα απαντηθεί όταν έρθει ο καιρός, τους είπα ότι αν συνέχιζα το 2014 θα είχα κάνει ακόμα μεγαλύτερο έργο από ότι τα προηγούμενα χρόνια. Με κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. Σημασία για μένα έχει τι όραμα έχεις, πόσο το παλεύεις και με πιο τρόπο το διεκδικείς ανεξάρτητα με το ποια Κυβέρνηση ηγείται της Ελλάδας. Είχα την τύχη να υπηρετήσω τον Δήμο με Κυβέρνηση Ν.Δ, με Κυβέρνηση ΠΑ.ΣΟ.Κ , με συγκυβέρνηση, σε δύσκολα χρόνια και οι διεκδικήσεις και η αποτελεσματικότητα μας, ήταν πάντα σε κορυφαίο επίπεδο. Δεν μας ένοιαζε ποιος είναι ο Πρωθυπουργός όταν διεκδικούσαμε για τον Δήμο Ανωγείων και για την Αυτοδιοίκηση.
Ποτέ μου δεν κόντυνα το ψήφισμα του δήμου Ανωγείων γιατί μπορεί να είχα συμπάθεια προς ένα κόμμα ή έναν Πρωθυπουργό. Πάντα ήμασταν καίριοι στα ψηφίσματα μας και στις διεκδικήσεις μας. Κάτι το οποίο έλειψε τα τελευταία πέντε χρόνια. Συμμετέχω στην επιτροπή πολιτισμού και αθλητισμού της ΚΕΔΕ αυτή την περίοδο και ενώ δεν είμαι καν μέλος της Γενικής Συνέλευσης. Κράτησα επαφή με τα θεσμικά όργανα της Αυτοδιοίκησης, παρακολούθησα αρκετές συνεδριάσεις της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης. Συνομιλούσα συνεχώς με Δημάρχους. η σημαία των διεκδικήσεων Γιώργο, δεν πρέπει να έχει χρώμα. Υπηρετούμε ένα πολύ σημαντικό βαθμό, την Αυτοδιοίκηση όπου ζούμε με τους πολίτες που μας έχουν εκλέξει. Σε αυτούς μόνο δίνουμε αναφορά.
Εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο ακούγαμε φήμες για το πρόσωπο σου, που άλλοτε σε έβρισκαν υποψήφιο Βουλευτή, δήμαρχο σε άλλη πόλη της Κρήτης, υποψήφιο στην Περιφέρεια Κρήτης. Τι από όλα αυτά είχε βάση τελικά και πότε ξεκαθάρισες την απόφαση στο μυαλό σου να είσαι υποψήφιος ξανά στα Ανώγεια;
Η αλήθεια είναι ότι το προηγούμενο διάστημα, αν και υπήρχαν πολλές αναφορές γύρω από αυτά τα θέματα τα οποία ανέφερες, δεν τοποθετήθηκα ποτέ. Όλα είχαν τη βάση τους, αλλά για μένα άλλη ήταν η ουσία. Η ουσία είναι ότι αυτό το οποίο κάναμε για οκτώ χρόνια εδώ στα Ανώγεια, τελικά ήταν πολύ σημαντικό και νοιώθω ακόμα και σήμερα ότι είναι ανολοκλήρωτο.
Το να προτείνουν αν θέλεις τον Σωκράτη, τον πρώην Δήμαρχο Ανωγείων να ηγηθεί ψηφοδελτίου σε μεγάλους Δήμους ή για την Περιφέρεια Κρήτης ήταν τιμητικό για τ’ Ανώγεια πρώτα απ’ όλα και για μένα τον ίδιο.
Γιατί μέσα από αυτές τις προτάσεις αναγνωρίστηκε το μεγάλο έργο που κάναμε και τις αλλαγές που φέραμε στα Ανώγεια και γενικά στην Αυτοδιοίκηση μαζί με την προηγούμενη δημοτική ομάδα με την οποία δουλέψαμε με μόχθο.
Επιθυμία μου και μέλημά μου είναι, να δω τον τόπο μου και ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους του, να προοδεύουν και κυρίως να μπορέσουμε να χτίσουμε και να δημιουργήσουμε μαζί ένα καλύτερο μέλλον .
Προφανώς για να είσαι υποψήφιος δήμαρχος θεωρείς ότι τα Ανώγεια χρειάζονται αλλαγή στη δημοτική αρχή. Μίλησε μας για την πενταετία Καλλέργη στο δήμο. Θα έβαζες θετικό ή αρνητικό πρόσημο; Ποιες ευκαιρίες χάθηκαν ή αντίστοιχα ποιες κέρδισε το χωριό μας;
Τεσσεράμισι χρόνια τώρα οι αρχές μας, μας επέβαλλαν να επιλέξουμε δημιουργική αντιπολίτευση μέσα στο Δημοτικό Συμβούλιο. Από την πρώτη μέρα βοηθήσαμε τον νέο Δήμαρχο με τις εμπειρίες, τις γνώσεις μας και το δίκτυο επαφών του Δήμου. Λειτουργήσαμε συνθετικά σε πολλά θέματα με προτάσεις και τεκμηριωμένες τοποθετήσεις. Αυτό μας επιτάσσει το συμφέρον του Δήμου, το καλό των συγχωριανών μας και η ιστορική εμπειρία.
Οι προσδοκίες μεγάλες, μιας και το έργο που παραδώσαμε την περίοδο 2007-2014, είχε όλες τις προοπτικές, για να μπορέσει να οδηγήσει τον Δήμο μας στην νέα εποχή.
Δυστυχώς η νέα Δημοτική αρχή ακολούθησε και συνεχίζει να ακολουθεί μία εσωστρεφή πολιτική, αναδιπλώθηκε πλήρως από τις προεκλογικές υποσχέσεις της. Χωρίς πρόσημο… Γιώργο. Αρνητικό πρόσημο δεν έχω να βάλω. Αρνητικό πρόσημο δεν υπάρχει στον Ανωγειανό άρχοντα. Δεν είχε κακία ο Δήμαρχος Ανωγείων. Θεωρώ όμως ότι δεν προσέθεσε τίποτα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου παράλληλα υπήρχε ας το πούμε μια φίλα προσκείμενη Κυβέρνηση. Βλέποντας και τι συμβαίνει με άλλους Δήμους θεωρώ ότι δεν ικανοποίησε τις προσδοκίες. Πάντα το επεσήμανα αυτό στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Ο δρόμος έπρεπε ήδη να έχει ξεκινήσει Γιώργο, και το τελευταίο τμήμα του. Και επί θητείας Νίκου Ξυλούρη και στα οκτώ χρόνια που είχαμε τη τιμή να είμαστε στο τιμόνι του Δήμου Ανωγείων, η Περιφέρεια κατόπιν πιέσεων μας έκανε δυο δημοπρατήσεις, δυο τμημάτων. Πότε; Όταν ήμασταν στον πυρήνα της οικονομικής κρίσης. Κατασκευάστηκε το τμήμα για να ανέβουμε στο Στρούμπουλα και έγινε η δημοπράτηση και υπογράφτηκε η σύμβαση Στρούμπουλα-Αστυράκι. Οι Ανωγειανοί έδωσαν πριν τρία χρόνια δωρεάν τα χωράφια τους, σε μια κίνηση μεγάλη αξίας η οποία έπρεπε να ανταμειφτεί με την ένταξη του δρόμου σε Ευρωπαικό Πρόγραμμα στο ΕΣΠΑ όπως του είχαμε πει. Θεωρώ ότι σε ένα ασφαλές πολιτικό περιβάλλον τα Ανώγεια δεν μπόρεσαν να καρπωθούν τα μέγιστα.
Προσπαθώντας να φέρω στη μνήμη μου λίγο και τις προεκλογικές δεσμεύσεις του Μανόλη Καλλέργη, να αφαιρέσω αυτές που είχαν οικονομικό κόστος, εξάλλου είχαμε παραδώσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ενταγμένων έργων για υλοποίηση, που ορισμένα από αυτά δεν κατάφερε τελικά η σημερινή Δημοτική αρχή να τα υλοποιήσει.
Υπήρχαν πράγματα τα οποία δεν είχαν οικονομικό κόστος, όπως η διαβούλευση με τον κόσμο, η συμμετοχή του κόσμου στα πράγματα του δήμου, ο ετήσιος απολογισμός….
Θυμάμαι ότι είχα στείλει μια επιστολή στο Δημοτικό Συμβούλιο και επί τρεις μήνες δεν είχε απαντηθεί από κανένα. Η επιστολή αφορούσε την ενημέρωση που ζητούσα για τα έργα που είχαμε αφήσει στο Δήμο Ανωγείων και την πορεία αυτών των έργων. Την έστειλα και στην «Ανωγή» αργότερα αυτή την επιστολή. Μόλις η Ανωγή το δημοσιοποίησε, πρώτα υπήρξε απάντηση από τον Δήμαρχο στην Ανωγή και μετά στο Δημοτικό Συμβούλιο. Αν δεις εκείνη την απάντηση, ανέφερε ότι αυτή η επιστολή είναι μια αφορμή να γίνει ένας απολογισμός. Δεν έγινε ποτέ! Και δεν σημαίνει αυτό ότι δεν έχουμε εμπιστοσύνη στην καθαρότητα της Δημοτικής αρχής. Αλίμονο! Αλλά αν δεν κάνεις διαβούλευση και απολογισμό, κρατάς ένα Δήμο κλειστό στους τοίχους του Δημαρχείου. Τα τελευταία χρόνια δεν είδαμε καμιά παρέμβαση για τον Συνεταιρισμό, για την Μαθητική Εστία, καμιά εξέλιξη στο θέμα του Σχεδίου Πόλης και του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, και κυρίως καμιά ουσιαστική παρέμβαση που να αφορά το μέλλον των Νέων ανθρώπων.
Ας πάμε πιο προσωπικά, θα ήθελα την άποψη σου για τους δυο “αντιπάλους” σου για τον Δήμο. Τον Εμμανουήλ Καλλέργη και τον Στέλιο Σταυρακάκη. Η προσωπική σου άποψη για τους δυο άντρες και ποια περιθώρια υπάρχουν συνεργασίας μετά τις εκλογές εφόσον εσύ εκλεγείς δήμαρχος;
Θα απαντήσω ανάποδα. Τα πέντε τελευταία χρόνια, όποτε μου ζητήθηκε η παρουσία μου για οτιδήποτε αφορούσε το Δήμο, ήμουν παρών! Ποτέ δεν αρνήθηκα να συμμετάσχω σε συζήτηση για την πρόοδο και ανάπτυξη των Ανωγείων και πάντα το έκανα με θετικό πρόσημο. Ποτέ δεν σκέφτηκα υστερόβουλα, μην πω ή μην κάνω κάτι ωφέλιμο για τον Δήμο για να δικαιώνομαι εκ των υστέρων. Χαρακτηριστικά θυμάμαι σε μια υποβολή ενός προγράμματος για «αγροτική οδοποιία», στο οποίο η πρόσκληση έλεγε ότι θα έπρεπε να είναι κατ’ελάχιστον 300.000 ευρώ ο προϋπολογισμός και η μελέτη είχε εκπονηθεί για 287.000 ευρώ. Θα μπορούσα να μην το πω, ώστε να πάει να κατατεθεί και να μην εγκριθεί, αλλά εμείς το επεσήμανα και είπαμε τρέξτε να το διορθώσετε για να μην χαθεί και εκείνο το πρόγραμμα.
Σαν άνθρωποι, όπως με ρώτησες σέβομαι απόλυτα και τον Μανόλη Καλλέργη και τον Στέλιο Σταυρακάκη. Είναι και οι δυο άνθρωποι έντιμοι και αξιοπρεπείς όπως και όλοι οι προηγούμενοι Δήμαρχοι των Ανωγείων.
Υπάρχει κάποια προϋπόθεση την οποία δεν πληρούν;
Ναι, η απουσία οράματος, σχεδίου και ο τρόπος υλοποίησης του. Η απλή διαχείριση δεν αρκεί. Στην Αυτοδιοίκηση, Γιώργο, όλοι κρινόμαστε από τα αποτελέσματα και όχι από τα λόγια.
Να μιλήσουμε και για το δικό σου ψηφοδέλτιο που είσαι σχεδόν έτοιμος να ανακοινώσεις. Θα έχεις τους ανθρώπους που χρειάζεσαι για την τετραετία 2019-23 και τις προκλήσεις του μέλλοντος για την δημοτική αρχή;
Γιώργο γίναμε σοφότεροι. Είμαι απόλυτα ικανοποιημένος από την στελέχωση του ψηφοδελτίου μου. Βέβαια ο κάθε υποψήφιος Δήμαρχος το ίδιο θα πει για το ψηφοδέλτιο του. Όμως, υπάρχει μια ανανέωση και υπάρχει μεγάλη συμμετοχή νέων ανθρώπων όσο και έμπειρων.
Ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα μου, να ενώσουμε τις πνευματικές και φυσικές μας δυνάμεις, τις γνώσεις και τις εμπειρίες, τις ιδέες και τις προτάσεις μας σε μία μεγάλη ενωτική δύναμη που θα πολλαπλασιάζει την αποτελεσματικότητα και θα δίνει μεγαλύτερο κύρος στη Νέα Δημοτική αρχή.
Σκοπός μας να συνθέσουμε μια ομάδα δυναμική, ένα σύνολο αποτελεσματικό και λειτουργικό, που θα εργάζεται μαζί με τους δημότες, προγραμματισμένα και συντονισμένα για την επίτευξη των κοινών στόχων. Μόνη τους φιλοδοξία το καλό των πολιτών της κοινωνίας μας. Πάθος τους, να προσφέρουν στον τόπο τους.
Ωστόσο όπως σου είπα και πριν, το μοντέλο λειτουργίας του Δήμου θα διαφοροποιηθεί. Κοιτάζω να επενδύσω στο κομμάτι της συμμετοχικής δημοκρατίας. Θα επενδύσω στην συμμετοχή όλων Ανωγειανών, κυρίως της νεολαίας, όσο και του μεγάλου και πλούσιου προσωπικού, που διαθέτει το χωριό μας, έξω από τα Ανώγεια. Θα αναλάβω πρωτοβουλίες και δράσεις όλα αυτά τα άτομα να δουν “ζεστά” το χωριό τους. Να συμμετέχουν. Κι αυτό θα το υπηρετήσω απόλυτα. Θα είναι το μεγαλύτερο κέρδος που θα έχει το χωριό αν το πετύχουμε αυτό και είμαι βέβαιος ότι με τον αγώνα που θα κάνουμε θα το πετύχουμε.
Η συμμετοχή και η στήριξη ευρύτερων δυνάμεων θα εμπλουτίσει τον προγραμματικό μας λόγο και θα επιβεβαιώσει ότι για να πάμε μπροστά χρειάζεται όραμα σχέδιο σύνθεση και υπερβάσεις ξεπερασμένων αντιλήψεων
Αν και είσαι μόλις 43 ετών έχεις ήδη 13 χρόνια Αυτοδιοικητικής πείρας. Τι έχει αλλάξει στις δομές τις Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το 2006 που ξεκίνησες; Έχουν ελευθερία κινήσεων οι δήμαρχοι ή εξαρτώνται από τις διαθέσεις της εκάστοτε Κυβέρνησης;
Η κατάσταση είναι θλιβερή, σε αυτό το κομμάτι. Διότι η εκάστοτε Κυβέρνηση προσπαθεί να κάνει τους ΟΤΑ πλήρως εξαρτημένους από την κεντρική διοίκηση. Οι ευθύνες και οι αρμοδιότητες, τις οποίες έχουν επωμιστεί οι Δήμαρχοι και τα Δημοτικά Συμβούλια, είναι πολύ μεγάλες χωρίς να υπάρχουν και οι αντίστοιχοι πόροι. Αλλά στην Δημοκρατία δεν είναι μόνο θέμα πόρων και αρμοδιοτήτων. Είναι θέμα πραγματικά ελεύθερης έκφρασης και κίνησης της κάθε τοπικής κοινωνίας. Συνεχώς οδηγούμαστε σε μια συρρίκνωση, αντιμετωπίζουμε μια κατάσταση όλα αυτά τα χρόνια, όπου οι τύχες ακόμα και των τοπικών κοινωνιών καθορίζονται από την γενικότερη κατεύθυνση η οποία δίνεται. Θεωρώ ότι και η τελευταία μεταρρύθμιση, ο “Κλεισθένης” δεν πρόσφερε τίποτα, δεν έκανε τομές στην Αυτοδιοίκηση. Πήγε στην περπατημένη. Ακόμα και η μεγάλη θεσμική αλλαγή την οποία ανέφερα συνεχώς από το 2010, αυτή της απλής αναλογικής και αυτό ακόμα έγινε “κουτσό”. Δεν έγινε για να υπηρετήσει τη συλλογικότητα των αποφάσεων και την Αυτοδιοίκηση, έγινε με σκοπό να υπηρετήσει άλλα πράγματα. Χρειάζεται η απλή αναλογική, δεν το συζητάω, αλλά χρειάζεται ένα άλλο σύστημα διακυβέρνησης των δήμων.
Για να καταλάβεις το παράδοξο. Λέει ο “Κλεισθένης” ότι αν για οποιοδήποτε λόγο προκύψει παραίτηση Δημάρχου, τότε Δήμαρχος μπορεί να εκλεγεί ο υποψήφιος της δεύτερης παράταξης! Ας πάμε στα αποτελέσματα του 2014. Αν για οποιοδήποτε λόγο ο Μανόλης Καλλέργης έλεγε παραιτούμε δεν θα γινόταν το φυσιολογικό να γίνει δήμαρχος αυτός που θα αποφάσιζε η δημοτική παράταξη του Καλλέργη, αλλά κάτω από περίεργες συνδιαλλαγές μου δίνει τη δυνατότητα να είμαι εγώ δήμαρχος. Κάτι δηλαδή που έρχεται σε αντίθεση με τη δημοκρατική απόφαση των πολιτών. Εντελώς παράδοξο, το οποίο δεν διορθώθηκε και όχι μόνο αυτό. Πολλά! Για αυτό λέω ότι δεν εξυπηρέτησε την Τοπική Αυτοδιοίκηση ούτε αυτός ο “Κλεισθένης”
Να γυρίσουμε στις εκλογές του 2014. Τι πιστεύεις ότι έφταιξε για την ήττα μετά από οκτώ χρόνια δημαρχίας; Πες μας για την απόφαση σου να μην γίνει επανακαταμέτρηση με διαφορά μόλις μιας ψήφου. Το μετάνιωσες ποτέ:΄
Ίσως ο κόσμος επιζητούσε μια αλλαγή σε όλα τα επίπεδα. Διερωτώμαι αν αυτή η αλλαγή ήρθε. Αν ανατρέξουμε και δούμε το περιβάλλον του 2014 ήταν περίεργο σε όλη την Ελλάδα. Σίγουρα όμως για την ήττα φταίω εγώ! Αλλά πιστεύω παράλληλα ότι ο λαός είναι σοφός.
Έδωσε αυτό το αποτέλεσμα, ώστε να αναδείξει αυτό που πολλές φορές το λέμε αλλά λίγες το υπηρετούμε, ένα διαφορετικό, ιδιότυπο, πολιτικό πολιτισμό, ο οποίος έχει και αυτός έδρα του στα Ανώγεια!
Και είναι τιμή μου, που μου δόθηκε αυτή η ευκαιρία, να είμαι εγώ και η Δημοτική μου ομάδα αυτοί που θα ταυτίσουμε το όνομα μας με αυτή την περίπτωση που συνέβη. Θα ήθελα να τους ευχαριστήσω την κάθε μια υποψήφια και τον καθένα υποψήφιο σύμβουλο μου για την κίνηση μας αυτή. Ήταν συλλογική απόφαση Γιώργο. Εύχομαι να υπάρξουν αντίστοιχοι μιμητές στο μέλλον, θεωρώ ότι και αυτό ανέδειξε μια ιδιαίτερη πτυχή των Ανωγείων.